Tôi c̣n nhớ măi "câu thú tội" của một anh bạn có vợ mất sớm là "Tôi chưa từng khen hoặc cám ơn bà xă tôi bao giờ, kể cũng phí ghê!". Nhưng đă quá muộn rồi! Có ăn năn th́ người ấy cũng đă đi xa; xa quá rồi. Hỡi các đấng nam nhi, cây cổ thụ vững chăi, hùng dũng, oai phong của các gia đ́nh Việt Nam thế hệ 1935-1950 xin mời quí ông, quí bạn nhân ngày lễ Tạ Ơn vào bữa cơm thân mật của tất cả các con, các cháu hăy mở rộng tấm ḷng hỷ xả, vị tha nói đôi lời cám ơn "Má bầy trẻ" đă bao nhiêu năm qua cần cù, tận tụy, im ĺm, kiên nhẫn lo cho chồng, cho con. Dưới mắt tôi, một người đàn bà tầm thường, kiến thức tầm thường với 65 mùa xuân trên mái tóc muối tiêu th́ không có người đàn bà nào giỏi chịu đựng, giỏi lặn lội, lo toan gánh vác việc nhà, việc làng, việc nước với thái độ "chấp nhận vô điều kiện" như người Mẹ Việt Nam. Tôi hănh diện được có một bà Mẹ Việt Nam và được làm bà Mẹ Việt Nam với nguyên vẹn tính cách Việt Nam trong một gia đ́nh Việt Nam, mặc dù không gian đă thay đổi, hoàn cảnh cũng phải tùy nghi ứng biến. Mẹ tôi nay đă già 91 tuổi, đă lẩn thẩn quên nhiều hơn nhớ nhưng bà vẫn c̣n cười vui sung sướng khi được con cháu nói lời cám ơn hoặc ôm hôn bày tỏ ḷng biết ơn.
Không ǵ quí giá bằng bữa cơm gia đ́nh nhân lễ Tạ Ơn mọi người cầm tay nhau cảm tạ Trời Phật trước khi bắt đầu bữa cơm hội họp đông đủ bà con thân quyến. Lễ Tạ Ơn là dịp hiếm có trong một năm để ông bà, cha mẹ, con cái, cháu chắt gặp nhau chuyện tṛ thân mật, giới thiệu các phần tử mới của gia đ́nh (cô dâu, chú rể mới, em bé mới chào đời). Lễ Tạ Ơn cũng là cơ hội quí giá để giải tỏa những nỗi bất b́nh, những giận hờn ngấm ngầm trong đại gia đ́nh, bà con họ hàng. Mặc dù tôi là Phật tử, có đức tin mănh liệt và hoàn toàn tin tưởng vào luật Nhân Quả của đạo Phật, hàng năm tôi vẫn đón mừng lễ Tạ Ơn cùng với gia đ́nh nhỏ (chồng và các con) và gia đ́nh lớn (các em, các cháu, các chắt) để được có dịp: Nh́n Lại "Cám Ơn Đời Cám ơn Người.
Năm nay Thanksgiving nhằm ngày 27 tháng 11, một ngày sau sinh nhật 65 tuổi của tôi. Nh́n lại 65 năm qua tôi cảm thấy ḿnh rất may mắn; tuy về tài sản vật chất tôi không nhiều tiền, lắm của, đeo hột xoàn bự, đi xe sang trọng Mercedes, Lexus nhưng về mặt tâm linh t́nh cảm tôi được đầy đủ, phong phú t́nh thương, t́nh thân, được sự hỗ trợ giúp đỡ từ muôn phương, vạn hướng.
Xin cúi đầu Cảm Tạ Mẹ Tôi, người đă khó nhọc sinh ra tôi, v́ theo lời bà th́ "Con Vành Khuyên lúc mới sinh ra to như con Tây nên tôi rặn hoài không chịu ra và đau quá chừng!". Mẹ tôi c̣n nói lúc nhỏ tóc tôi màu vàng đỏ nên có người hỏi ba tôi "Con của ông Đốc sao lại có tóc vàng?" (Ba tôi làm Ty trưởng Học chánh nên được gọi là Ông Đốc Học). Ba tôi chỉ nh́n mẹ tôi rồi cười v́ lúc nào ông cũng tin tưởng nơi người bạn đời "thủy chung, đoan trang, con nhà gia giáo" của ḿnh nên không mảy may nghi ngờ. Cũng may cho mẹ tôi là khi tôi lớn lên 8-10 tuổi th́ tóc dần dần đen hơn không vàng như thuở bé nữa. Cám ơn Mẹ đă nuôi dạy con rất kỹ càng từ cách ăn, cách ngồi, câu chào, câu hỏi đến cách dọn dẹp nhà cửa, đối xử với người dưới, kẻ thấp kém hơn ḿnh. Cám ơn Mẹ đă dạy con ḷng Từ Bi, Hạnh Bố Thí từ lúc con mới 4-5 tuổi. Hễ có kẻ ăn xin tới nhà là Mẹ cho con mang cơm mang tiền ra cho họ; "Con phải đưa một cách lễ phép, cung kính, không được liệng vào trong lon; trong giỏ của họ". Đă bao nhiêu năm qua con vẫn không quên lời dạy này. Bây giờ mỗi chiều thứ Năm là ngày cuối trong tuần làm việc của con, khi đi bộ qua công viên trên đường 18 và đường H ở Washington DC trước Ngân Hàng Thế Giới (World Bank) để về nhà con thường cho mỗi người homeless vô gia cư ngồi tại đó một đồng. Con cúi xuống bỏ nhẹ vào ly họ rồi nói "have a nice evening" và cười.
Nhờ thừa hưởng hạnh Bố Thí của Mẹ mà nay con đă gầy dựng được "Nhóm Từ Thiện T́nh Thương Virginia" qui tụ hơn 40 người các con các cháu, các bạn thân, các bằng hữu ở nhiều nơi, nhiều lứa tuổi góp nhặt hiện kim và t́nh thương để giúp các cụ già neo đơn, các trẻ mồ côi, khuyết tật, các nạn nhân bị thiên tai, băo lụt, chiến tranh nghèo đói và gửi quà Tết về Việt Nam qua các sư cô, các linh mục.
Từ tâm và hạnh bố thí mà Mẹ đă trao truyền cho con là một gia tài vô giá, chẳng bị băo lụt cuốn trôi, không bị chiến tranh tàn phá. Ngày nay con đang cố gắng khơi động ḷng vị tha, hạnh bố thí quí giá ấy nơi các con, các cháu. Cầu xin Trời Phật cho con gặp duyên lành để thế hệ mai sau hiểu được giá trị vĩnh hằng, quan trọng của ḷng từ bi và hỷ xả; biết chia xẻ với người khác mà Mẹ đă liên tục dạy cho con.
Xin Cảm Tạ Ba Tôi, dù người đă khuất núi 26 năm rồi nhưng lúc nào người cũng theo bên cạnh tôi nhắc nhở tôi "Đừng nói xấu người khác sau lưng họ". Ba tôi suốt đời không nói xấu một ai. Đối với nhân viên dưới quyền hễ có điều ǵ không phải, ông mời họ vào văn pḥng rồi nói thẳng với họ. Ba tôi cũng là gương sáng siêng năng, cần mẫn và ăn ở hiếu thảo với mẹ cho tôi noi theo. Mỗi tuần hai ba lần sau giờ làm việc hoặc dây học ba tôi đều ghé về vườn bà Nội tôi để tṛ chuyện thăm hỏi bà. Bà Nội tôi tuy chẳng giàu có ǵ nhưng luôn vui v́ con cháu tới lui hằng ngày.
Xin chân thành biết ơn các vị Thầy ở trường học, ở sở làm, ở các khóa Tu; quí vị này có người lớn tuổi hơn tôi, có người cùng trang lứa với tôi; đôi khi kém tuổi tôi nhưng họ đă khai sáng trí tuệ cho tôi. Nhờ sự chỉ dạy ân cần của các Thầy, các cô, các ni sư, các bạn trong tăng thân mà 65 năm qua tôi sống nhiều vui hơn khổ. Mặc dù có lúc lên có lúc xuống, lúc sướng lúc cực, lúc làm thày lúc làm tớ làm bồi nhưng tôi luôn luôn cố gắng sống mỗi ngày có ư nghĩa, làm được một việc thiện cho dù là một việc nhỏ nhặt.
Tôi được may mắn đặc biệt là có rất nhiều bạn tốt, bạn thân. Ngày xưa lúc tôi mới 8 tuổi ba mẹ tôi có rước một ông thầy bói mù về nhà gieo quẻ. Tôi c̣n nhớ khi mẹ tôi hỏi về tương lai của tôi ông thầy đă nói rằng:
"Con nhỏ này phải tha phương cầu thực th́ mới khá. Nó sẽ hành động như là con trai của ông bà và cung bằng hữu của nó rất tốt".
Đúng như thế, tôi được nhiều bạn thương mến, giúp đỡ, từ lúc ở trại tị nạn Fort Chaffee không có một đồng trong túi, cho đến lúc ở California làm house keeper cho ông bà sponsor Pat Baker lại muốn bay sang Louisa vừa đi làm vừa đi học th́ lập tức có HM, QH, DL giang tay giúp đỡ. Mỗi lần có một chuyện vui, chuyện buồn trong gia đ́nh điều mà tôi trân quí, giữ ǵn với ḷng biết ơn sâu xa là sự chia xẻ chân t́nh của các bạn tôi, từ Úc, từ Pháp, từ Canada, từ Việt Nam, ở Mỹ từ khắp các tiểu bang. Hỡi những người bạn thân thương của tôi, MH xin các bạn biết cho rằng:
"Many people will walk in and out of your life but only true friends will leave foot prints in your heart" (Rất nhiều người đến rồi đi trong đời tôi duy chỉ có bạn thân sẽ lưu lại dấu tích trong tim tôi). T́nh thương của các bạn đă đem lại Niềm vui cho tôi trong bao nhiêu năm qua. Xin Cám Ơn Các Bạn từ đáy sâu của tim tôi.
Sở dĩ tôi thường nói "Tôi may mắn được nhiều người thương và giúp đỡ" v́ ngoài các bạn bè ra tôi c̣n được bà con của ḿnh và bà con bên chồng - hai gia đ́nh họ Đặng và họ Lê - mến thương đỡ đần. Xin cảm tạ các anh chị, các em, các cháu đă luôn luôn đối xử thân thiện, đầy t́nh cảm và tiếp tay trong mọi biến cố vui buồn của gia đ́nh tôi.
Sau cùng sau 65 năm nh́n lại, ngày nay hai con tôi là LINA và SAM đều đă trưởng thành, đă lập gia đ́nh, có nghề nghiệp vững vàng, có nơi ăn ở tiện nghi và chúng cũng đang cố gắng "Sống sao cho có ư nghĩa" của một đời người. Tất cả điều tốt lành này là nhờ sự đóng góp đầy t́nh thương và công khó của người bạn đời có trái tim diệu hiền (TÂM DIỆU) của tôi: Lê Khắc Huyền. Em Cám Ơn Ḿnh!
Tháng 9 ngày 11 vừa qua có cô bạn gửi cho tôi một bài thơ rất hay, rất có ư nghĩa và đúng sự thật 100%:
If I Knew
...If I knew it would be the last time
I could spare on extra minute
to stop and say "I love you"
instead of assuming you would know I do
...Tomorrow is not promised to anyone
young or old alike
And today may be the last chance
you get to hold your loved one tight...
tạm dịch là:
...Nếu biết chỉ gặp nhau lần cuối này thôi
t́m mọi cách, em sẽ cố chạy đến gần anh
thỏ thẻ bên anh vạn lần câu "yêu anh măi"
v́ anh hỡi, cuộc đời là giấc mộng mong manh.
Nào ai biết được ngày mai rồi sẽ ra sao?
Tuổi tác, cuộc đời có mang ư nghĩa ǵ đâu
Nếu nhỡ hôm nay sẽ là ngày cuối ḿnh gặp
Anh hỡi, em xin kề vai anh tựa mái đầu...
Bài thơ này được đề tặng cho hương linh các nạn nhân khủng bố ngày 11 tháng 9 năm 2001 nhưng nó cũng nói lên được lẽ Vô Thường của cuộc sống ở xă hội văn minh tân tiến đầy bận rộn, vội vàng này.
Thế th́ các chị em chúng ta nhân dịp lễ Tạ Ơn hăy cùng nhau "Cám ơn đời cám ơn người".
Xin cám ơn các độc giả thủy chung của báo Mạch Sống; chúc các chị em một mùa Tạ Ơn nhiều niềm vui, t́nh thương và đầy bao dung tha thứ.