Minh Công
(Dự theo tài liệu từ career-advice.monster.com)

Trong cuộc đời mỗi người, ai cũng có lúc gặp trắc trở trong cuộc sống, thất bại trong kinh doanh hay những thay đổi trong gia đ́nh. Những thay đổi này sẽ ảnh hưởng trực tiếp, hay gián tiếp tới việc làm và nhiều khi khiến bạn phải chuyển đổi sang vị trí làm việc thấp hơn. Nhiều người khi phải chọn một vị trí thấp hơn thường hay suy nghĩ đó là dấu hiệu đi xuống của sự nghiệp hay là sự thất bại trong cuộc sống. Thật ra, làm một công việc ở vị trí thấp hơn vẫn có thể giúp bạn phát triển sự nghiệp nếu công việc đó nằm trong một kế hoạch nghề nghiệp lâu dài.

Dưới đây là vài lời khuyên khi phải chọn một vị trí hay vai tṛ làm việc thấp hơn trước đây v́ những lư do sau:

1. Do hoàn cảnh đưa đẩy

Bối cảnh chung của nền kinh tế hay sự khó khăn về tài chính của bản thân đều có thể là nguyên nhân khiến bạn phải chấp nhận một công việc thấp hơn. Không có ǵ phải xấu hổ về việc này. Tuy nhiên, đầu tiên hăy nghiêm túc tự hỏi tại sao ḿnh lại rơi vào hoàn cảnh như hiện nay. Nhiều người đă buộc phải chấp nhận một vị trí thấp hơn v́ họ đă không quản lư tốt sự nghiệp hay công việc của họ. Chính v́ thế, hăy làm điều phải làm, nhận lấy vai tṛ, công việc mới. Nhưng bạn cần rút kinh nghiệm để đừng rơi vào hoàn cảnh này nữa trong tương lai.

2. Để tích lũy kinh nghiệm

Một vị trí thấp trong một công ty có thể giúp bạn tích lũy thêm nhiều kinh nghiệm, nhất là với những bạn mới tốt nghiệp ra trường. Tuy nhiên, trước khi ra quyết định, hăy cân nhắc về sự tương thích, khả năng thành công của bạn và tác động của công việc đó với kế hoạch nghề nghiệp tổng thể và lâu dài của bạn.

3. V́ bạn muốn chuyển nghề

Chuyển nghề là một lư do hoàn toàn hợp lư để chấp nhận một vị trí thấp hơn. Tuy nhiên, bạn cũng cần lưu ư là chuyển nghề không đồng nghĩa với việc bạn phải bắt đầu từ con số không. Hăy tận dụng những kỹ năng liên quan (transferable skills) hoặc kiến thức chuyên môn có thể giúp bạn giành được một vị trí cao hơn.

Tuy nhiên, bạn cũng nên phân biệt rơ chuyển ngành không giống như chuyển nghề. Khi chuyển ngành nhưng làm cùng một công việc, bạn vẫn có thể nhắm vào những vị trí cùng cấp. Chẳng hạn, một trưởng pḥng tài chính trong một công ty phần mềm có thể nắm một vai tṛ tương tự trong một công ty về du lịch hay quảng cáo...

4. T́m một hướng đi mới để thăng tiến sự nghiệp

Hăy h́nh dung bạn đang cố gắng chinh phục đỉnh một ngọn núi. Tuy nhiên, mới đi được chừng nữa cuộc hành tŕnh th́ bạn thấy đường bị tắc hoặc quá gập ghềnh và không thể đi. Lúc này bạn sẽ có 2 sự lựa chọn: hoàn toàn bỏ cuộc hay là leo xuống vị trí thấp hơn một chút để t́m đường khác leo lên đỉnh. Trong nghề nghiệp, mọi chuyện cũng tương tự như vậy. Đảm nhận một vị trí thấp hơn nhưng phù hợp có thể là một bước đi khôn ngoan nếu bạn có ḷng tin vào thành công và biết rằng đây là cách đúng đắn để bạn tiếp tục thăng tiến sự nghiệp trong tương lai.

Một khi đă xác định được rằng ḿnh nên chấp nhận một công việc thấp hơn, bạn cần chuẩn bị chu đáo để chứng tỏ điều đó với nhà tuyển dụng. Chắc chắn sẽ có nhiều ứng viên khác cạnh tranh với bạn. V́ thế, bạn cần chứng minh sự ngờ vực của nhà tuyển dụng là tŕnh độ của bạn quá cao so với công việc này nên sớm muộn ǵ bạn cũng sẽ chán và bỏ việc là không có căn cứ.

Bạn cần tŕnh bày một cách tích cực và thuyết phục lư do bạn muốn công việc này. Chẳng hạn, bạn có thể nói: “Tôi muốn tạo dựng sự nghiệp trong lĩnh vực chăm sóc khách hàng. Công việc này sẽ tạo điều kiện để tích lũy kiến thức và kỹ năng của tôi, cũng như giúp tôi rèn luyện kỹ năng thực hành từ cấp độ cơ bản. Nhờ vậy, tôi sẽ có thể phục vụ khách hàng của công ty được tốt hơn.”
Tóm lại, khi trao đổi với nhà tuyển dụng, bạn cần thể hiện ḿnh là ứng viên:

- Có đủ sức khỏe, sự đam mê, và sự nhiệt t́nh để làm việc cũng như sự linh hoạt, khả năng giao tiếp và ḷng ham học hỏi.

- Sẽ đem lại nhiều lợi ích cho công ty nhờ có kinh nghiệm hơn là một ứng viên trẻ tuổi chưa được “thử lửa” (dành cho các bạn đă từng đi làm một thời gian, nay chuyển việc).

- Sẽ hài ḷng với vị trí của ḿnh và không đ̣i thăng chức chỉ 3 tháng sau khi bắt đầu công việc.

- Hiểu rằng việc đề bạt sẽ dựa trên hiệu quả làm việc.

Một điều quan trọng khác mà bạn cần lưu ư là khi chấp nhận một chức vụ thấp hơn, bạn không nên có thái độ kẻ cả, xem thường các đồng nghiệp trẻ. Thái độ ấy sẽ gây ành hưởng xấu đến kế hoạch của bạn. Hăy lưu tâm phát triển sự nghiệp của bạn trong vai tṛ mới và quản lư chặt chẽ hiệu quả làm việc của bản thân. Nếu luôn tự nhủ rằng công việc này là một bước quan trọng trong chiến lược nghề nghiệp dài hạn, bạn sẽ làm việc hiệu quả và tích cực hơn.

Chương tŕnh Tự Lập Qua Tiết Kiệm và Giáo Dục (RISE) của BPSOS được tài trợ bởi Administration for Children and Families để giúp những người cha có được một nền kinh tế vững vàng, nuôi dạy con cái nên người và có được mối quan hệ mật thiết và tốt đẹp giữa cha mẹ và con cái. Chương tŕnh này hiện chỉ được thực hiện tại tiểu bang Virginia. Số chương tŕnh: 90FR0038. Chúng tôi không phân biệt sắc dân, giới tính, tuổi tác, tàn tật, hay tôn giáo.

[Nguyệt San Mạch Sống thuộc hệ thống truyền thông của Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển: http://www.machsong.org.]