Thương Nguyên

Tháng Ba, tiết xuân đang đến nên trời chợt lạnh rồi chợt ấm. Đối với những tâm hồn thi sĩ, mùa xuân đẹp như một bài thơ tình ái, reo vui như một bài ca hạnh phúc. Mùa xuân mang tình yêu đến cho đời, cho người. Trong thực tế, có được tình yêu trung thực là một việc không dễ. Duy trì được một tình yêu chân chính qua mọi thăng trầm của suốt cuộc sống lại càng khó hơn, nhất là trong đời sống hôn nhân.

Để tiếp tục nghiên cứu về tiêu đề tình yêu gia đình, trong tháng này chúng ta hãy cùng nhau thiết lập những nhận định cụ thể và tìm những phương thức giúp cải tiến và duy trì đời sống hôn nhân. Vậy đâu là những bí quyết để duy trì đời sống hôn nhân? Và đâu là chìa khoá để mở cánh cửa hạnh phúc gia đình?

Có rất nhiều phương thức giúp cải tiến và duy trì đời sống hôn nhân. Những nguyên tắc chính được tóm gọn qua ba phương diện: tâm lý, tinh thần, và thể lý.

Phương Diện Tâm Lý

Các chuyên gia đã đề nghị những phương thức sau đây, bắt đầu bằng vần V, dành cho người Vợ, trong việc duy trì tình yêu gia đình.

1) Vui Tươi: Nụ cười là chiếc cầu nối kết những mật thiết trong tình yêu, là bước đầu tiên đem hạnh phúc đến với gia đình. Nụ cười xua tan đi mọi buồn phiền, giúp đời sống gia đình thanh thản, đầm ấm và hạnh phúc. Người vợ vui tươi sẽ tạo được sự gắn bó với chồng và con cái. Một gia đình vui tươi sẽ tạo được bầu khí ấm cúng, thương yêu. Kèm với một căn nhà trật tự, ngăn nắp sạch sẽ, và một bữa ăn chuẩn bị chu đáo, một nụ cười chân thành là hơi ấm của người vợ mang lại cho người chồng sau một ngày lao động vất vả, hay là sau những giờ phút căng thẳng vì bổn phận. Sự vui tươi là dòng suối mát, làm tăng sự hưng phấn trong tình cảm vợ chồng. Người phụ nữ sẽ không tránh khỏi những thời điểm khó chịu do những kết quả tâm sinh lý gây ra. Nhưng muốn có được cuộc sống hôn nhân hạnh phúc dài lâu thì người vợ phải hiểu thêm về những điều kiện thể lý, tâm lý, và cần luyện cho mình một thói quen luôn niềm nở, tươi vui trong gia đình, và với những người chung quanh.

2) Vỗ Về: Các cặp vợ chồng hạnh phúc thường biết cách làm phong phú mối quan hệ của họ qua những cử chỉ yêu thương vỗ về an ủi trong các việc nhỏ nhặt hằng ngày. Những hành vi này nói lên sự lưu tâm và ân cần chăm sóc cho nhau. Khi được chăm sóc chu đáo người phối ngẫu cảm thấy mình được yêu và sẽ đáp trả tình yêu. Lúc người chồng gặp những điều căng thẳng, một câu nói ngọt ngào của người vợ, một cử chỉ ân cần trìu mến, một bữa cơm nóng, nhà cửa ngăn nắp, áo quần tươm tất, sẽ an ủi được người chồng và sẽ làm cho tình yêu vợ chồng càng thêm gắn bó. Khi yêu, ai cũng muốn được chiều chuộng, chăm sóc, vỗ về. Cổ nhân có câu “thành gia chi thê, bại gia chi thê”. Người vợ là yếu tố thành hay bại trong đời sống gia đình. Người vợ không những là yếu tố quan trọng nhưng còn là thành phần căn bản cho việc cải tiến và duy trì đời sống gia đình.

3) Vác Đỡ: Đời sống hôn nhân thường không tránh khỏi những mâu thuẫn. Tuy mỗi gia đình đều có những đặc thù riêng, nhưng một cách chung, cuộc sống hôn nhân nào cũng chịu ảnh hưởng về các điều kiện tâm sinh lý nam nữ, con cái, việc mưu sinh, tình trạng tài chính, sức khoẻ, đời sống tâm linh, và những tai biến bất ngờ trong cuộc sống. Điều cần thiết là biết cách ứng xử khéo léo để hạn chế những đáng tiếc có thể xảy ra. Người phụ nữ khéo léo biết vác đỡ, dịu dàng, uyển chuyển, tận tụy, đầy thiện cảm, khôn ngoan và đồng cảm với chồng sẽ chiếm được ưu thế trong việc xây đắp hạnh phúc gia đình. Ngoài sự chăm sóc, yêu thương, quan tâm đến công việc, bạn bè, và người thân của nhau, tình cảm vợ chồng còn cần những ứng xử thích hợp cho các nhu cầu tâm sinh lý. Trong cuộc sống hiện đại, khi gia đình gặp những hoàn cảnh khó khăn về kinh tế, người vợ phải giúp vác đỡ việc mưu sinh, thể hiện vai trò chủ động trong việc bảo vệ tài chánh, và giúp củng cố gia đình. Khi biết vác đỡ và đáp ứng được những nhu cầu tâm sinh lý một cách khéo léo, người phụ nữ sẽ giúp gia đình vượt qua được những thời điểm cam go trong cuộc sống.

Về phía người Chồng, các chuyên gia cũng đề nghị những phương thức bắt đầu bằng vần CH.

1) Chấp Nhận: Các nghiên cứu về đời sống hôn nhân cho thấy rằng một trong những bí quyết để xây dựng và cải tiến hạnh phúc hôn nhân là biết thích nghi với tính tình của nhau. Trong mối quan hệ vợ chồng, thích nghi là chấp nhận và thông cảm với nhau. Những cặp vợ chồng hạnh phúc thường biết lắng nghe nhau, biết thông cảm và chấp nhận những cá tính, sở thích, thói quen, quan niệm riêng của người bạn đời để hình thành nên một số quan điểm chung giữa hai người như cách ứng xử với gia đình hai bên, cách dạy dỗ con cái, cách chi tiêu, v.v. Có lắng nghe với chiều sâu và đặt mình vào vị trí của người bạn đời chúng ta mới hiểu được những nhu cầu, tư tưởng hay lập trường của người phối ngẫu.

Ngoài ra, khi có một chuyện bất đồng trong gia đình, hãy cùng nhau giải quyết trong sự tương kính. Mỗi người đều khao khát được chấp nhận và được yêu thương một cách vô điều kiện. Trong đời sống hôn nhân, chấp nhận nhau là xây dựng những điểm tương đồng, là thông cảm, tôn trọng nhau, và thêm vào đó là sự tương nhượng vì những dị biệt.

2) Chăm Sóc: Mục đích căn bản của hôn nhân được phản ảnh qua nhu cầu hai người muốn được sống mãi bên nhau để yêu thương và chăm sóc nhau. Tình yêu vợ chồng là mầm sống cần được nuôi dưỡng mỗi ngày qua những cử chỉ yêu thương chăm sóc, nâng niu, và âu yếm. Thống kê cho thấy điều người vợ cần nhất nơi người chồng không phải là nhà cao cửa rộng mà chính là sự yêu thương chăm sóc. Khi được chăm sóc, người phối ngẫu sẽ cảm nhận được sự ngọt ngào êm dịu nồng nàn của tình vợ chồng. Với một chút lưu tâm, một cử chỉ ân cần người chồng sẽ chiếm được trọn vẹn trái tim của người phối ngẫu. Thực tế hơn, trong đời sống hằng ngày người chồng cũng có bổn phận đối với vợ, thường xuyên phụ giúp nàng cũng như trong những lúc bất cập. Sự đóng góp của người chồng vào các việc nhà sẽ cho nàng thấy sự nâng đỡ của người chồng. Đồng lao cộng tác nói lên tâm tình chia sẻ, thương yêu giữa hai người, và qua đó sẽ làm tăng thêm tình yêu cho nhau.

3) Chung Thủy: Một cuộc hôn nhân chân chính bắt nguồn từ tình yêu. Khi một đôi tình nhân đã quyết định đi đến hôn nhân, cái tâm tình sơ giao đó dẫn đến một ước nguyện nối kết với nhau trọn đời. Nguyên tắc tiếp nhận nhau theo một khế ước vĩnh viễn, không tính toán hay vụ lợi đó không thể sống mãi được nếu không được cả hai người tiếp tục nuôi dưỡng. Chung thủy là vẫn yêu và yêu cho đến phút cuối đời. Vợ chồng khi cam kết chung thủy với nhau trong mọi hoàn cảnh sẽ khám phá một tình yêu sâu xa hơn tình yêu lãng mạn họ có lúc ban đầu. Tình yêu đó được đan kết bởi nhiều sợi dây liên đới vô hình của lòng vị tha, của hy sinh và kiên nhẫn. Một tác giả đã viết: “Tình yêu không hy sinh là tình yêu giả, và hy sinh không tình yêu là hy sinh thừa.” Câu này thật thích hợp trong tình yêu vợ chồng. Trong hôn nhân, đôi vợ chồng chỉ tìm được hạnh phúc đích thực khi họ muốn tìm và xây dựng hạnh phúc cho người phối ngẫu của mình. Để giúp nhau sống trọn vẹn và chung thủy trong tình vợ chồng, cả hai phải luôn dành thời giờ cho nhau, yêu thương và sưởi ấm lòng nhau. Càng bổ sung nhiều điều tốt đẹp cho nhau, đời sống hôn nhân sẽ càng thêm hạnh phúc. Benjamin Franklin, một trong những người cha thành lập quốc gia Hoa Kỳ, đã nói như sau: “Nơi nào có hôn nhân mà không có tình yêu thì người ta sẽ đi tìm tình yêu ở ngoài hôn nhân”. Cuộc đời có nhiều cám dỗ nên khi hôn nhân thiếu vắng tình nồng nghĩa sâu sẽ mở ngõ cho sự lừa dối.
Tôi có dịp tiếp xúc với một đôi uyên ương. Người vợ sau một cuộc giải phẩu không may đã bị bại liệt. Chị không còn đi đứng như xưa được nữa và phải dùng xe lăn để di chuyển. Tuy vậy, tôi đã tận mắt nhìn thấy cuộc sống hạnh phúc của hai anh chị. Trong những ngày cuối tuần anh thường đẩy xe lăn và cùng chị đi bách bộ, cùng tâm tình và vui hưởng những ngày bên nhau. Hình ảnh người chồng tận tụy chăm sóc và yêu thương vợ đã làm cho tôi vô cùng xúc động. Mẫu mực yêu thương cho dù hoàn cảnh xảy ra thế nào chăng nữa đã nói lên lòng chung thủy sắt son trong đời sống hôn nhân.

Phương Diện Tinh Thần

1) Bao Dung và Tha Thứ: Vạn vật trong vũ trụ có muôn màu muôn vẻ. Con người lại càng đa dạng hơn. Không một người nào giống người nào từ thể xác, đến tính tình và tâm hồn. Bởi lẽ mỗi người được lớn lên trong một gia đình riêng biệt, một thế giới với những điều kiện cùng những bối cảnh có thể nói là duy nhất cho một cá nhân. Hai tâm hồn khác biệt đã đồng tình sống với nhau chỉ vì tình yêu. Cũng như hai cực khác nhau của các thỏi nam châm thu hút lẫn nhau, tình yêu phát sinh từ những sự khác biệt đó. Nhưng cũng chính những sự khác biệt này tạo ra những xung khắc, những lầm lỗi. Và lỗi lầm nào cũng gây nên một vết thương. Vết thương càng đau khi sự xúc phạm đến từ những người thân yêu, người phối ngẫu hay những người mình tin tưởng. Theo học giả người Pháp, Henri Lacordaire, “nếu bạn muốn luôn luôn được hạnh phúc, hãy luôn luôn tha thứ và chấp nhận nhau.” Tinh thần chấp nhận là một khía cạnh của sự bao dung. Người có lòng bao dung không những tha thứ mà còn sẵn sàng đón nhận những tư tưởng hay lập trường khác với mình để cộng tác và yêu thương. Càng vui lòng chấp nhận những khác biệt thì gia đình càng dễ có hạnh phúc.

Một trong những bí quyết để duy trì đời sống hôn nhân là tha thứ cho nhau trước khi mặt trời lặn, trước khi đi ngủ. Khi có những xung đột, lúc hoàng hôn buông xuống cũng là thời điểm mà đôi vợ chồng cần nhận lỗi và tha thứ cho nhau. Trong cuộc lễ kỷ niệm 50 năm thành hôn, có người hỏi bí quyết của đôi vợ chồng. Người vợ trả lời: “Sau một cuộc cãi vã, không bao giờ chúng tôi đi ngủ mà không xin lỗi lẫn nhau”.

Với trái tim mở rộng, cử chỉ bao dung và ánh mắt tha thứ, người bạn đời sẽ mềm lòng và cảm động vì tình yêu, sự thông cảm dành cho nhau. Tình yêu vợ chồng nhờ đó sẽ vượt qua những ích kỷ và sẽ dễ hàn gắn hơn.

Phương Diện Thể Lý

1) Đời sống ái ân: Khi một đôi tình nhân mới cưới nhau, cả hai đều biểu lộ sự cuồng nhiệt vì muốn thể hiện họ là người tình tuyệt vời. Nhưng khi giai đoạn mới qua đi, chuyện ái ân sẽ dần trở nên kém hào hứng đối với không ít các cặp vợ chồng. Thống kê cho thấy một trong những lý do rất thông thường là thiếu vắng sự ngọt ngào, nồng nàn và lãng mạn. Nhịp sống hối hả hàng ngày của cuộc sống hiện đại đôi khi nhận chìm những khao khát và cuồng nhiệt của thuở ban đầu. Ái ân không hẳn chỉ là chuyện chăn gối. Ái ân cũng được thể hiện qua những cử chỉ trìu mến, những câu nói ngọt ngào, hay một sự vuốt ve. Những cử chỉ yêu thương nhỏ nhặt hằng ngày là những viên gạch xây nên tòa lâu đài tình ái. Bất kỳ điều gì nếu chúng ta không cố gắng đều không có kết quả và sự hài lòng. Triết lý này cũng áp dụng được cho cả chuyện chăn gối. Chuyên gia nghiên cứu của Đại học Warwick, Anh quốc, cho rằng “sự tiếp xúc gần gũi của cơ thể là bộ phận cấu thành quan trọng của cảm giác hạnh phúc”. Một đời sống ái ân hài hòa hoàn mỹ là chìa khóa để duy trì tình yêu giữa vợ chồng thêm mặn nồng và bền vững.

2) Sức Khoẻ: Tổn thất lớn nhất của những cặp vợ chồng không hạnh phúc là sức khoẻ. Nghiên cứu cũng cho thấy những cặp vợ chồng không hạnh phúc thường bị các bệnh về tim mạch, áp huyết cao, vì cả hai thường xuyên bất mãn với người bạn đời của mình. Sự căng thẳng trong hôn nhân, những uất ức bị dồn nén nhiều năm làm tăng nguy cơ bị tim mạch, tổn thương hệ thống miễn nhiễm và làm cho cơ thể bị suy sụp cách nhanh chóng. Thống kê cũng cho thấy những đôi hôn nhân hạnh phúc có lợi về sức khoẻ hơn những người sống độc thân. Kết quả phân tích cũng chứng minh rằng sự hoà hợp trong hạnh phúc của các cặp vợ chồng càng nhiều thì huyết áp trung bình của họ càng thấp. Trên phương diện tâm lý, người được yêu luôn cảm thấy mình vui vẻ, hòa đồng và ít lo âu phiền não hơn. Yêu nhiều thì trẻ lâu.

Ngoài ra, việc chăm sóc cho sức khoẻ còn được biểu hiện qua các sinh hoạt thể dục và cách dinh dưỡng trong gia đình, đặc biệt là khi các nội tướng trổ tài nấu những món ăn có lợi cho sức khoẻ. Những chăm sóc nhỏ nhặt từ sự chú trọng đến cách dinh dưỡng trong gia đình, gìn giữ vóc dáng bản thân và sinh hoạt thể dục chung, tất cả đều có tác dụng rất lớn trong việc duy trì hạnh phúc hôn nhân.

Tóm lại, có rất nhiều bí quyết, cũng như những cách thức giúp duy trì đời sống hôn nhân. Để dễ nhớ, tôi đã áp dụng những phương thức bắt đầu bằng vần V và CH trong tổ ấm nhỏ bé của gia đình chúng tôi. Những lúc ưu tư về nhịp sống gia đình, chúng tôi lại nhớ đến các vần V và CH thì niềm vui lại lan toả và như có thêm sức sống: Vui tươi, Vỗ về, Vác đỡ, CHấp nhận, CHăm sóc, và CHung thủy. Với những kỹ thuật này chúng tôi thiết nghĩ đã một phần nào đó tìm được chìa khóa để mở cánh cửa của hạnh phúc gia đình.

Tháng Ba, tiết xuân đang đến nên trời chợt lạnh rồi chợt ấm. Tâm hồn tôi cũng xanh màu của những lá chồi non, cũng nở những nụ hoa vàng tím. Những nụ hoa rực rỡ của bông lúa yêu thương, của cảm thông nâng đỡ, của bao dung tha thứ, của tình chồng nghĩa vợ. Hãy cùng nhau chào đón và ôm ấp hạnh phúc được xây dựng và duy trì, như chúng ta đang đón chào mùa xuân mới…

[Nguyệt San Mạch Sống thuộc hệ thống truyền thông của Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển: http://www.machsong.org.]