Hạo Nhiên Nguyễn Tấn Ích
(tiếp theo kỳ trước)

Và ba tháng sau đó, Thu lại viết cho chàng:

“Thu mong chờ thư hồi âm của anh mà chẳng thấy. Hôm nay viết cho anh v́ Thu lo lắng căn bệnh xuất huyết bao tử có thể tái phát. Đừng ngại ngùng với cái địa chỉ của Thu cho anh. Bác sĩ Phương Ngọc đă đi khỏi bệnh viện Đà Nẵng. Giờ chị ấy đến phụ trách một bệnh viện nhỏ ở huyện miền núi. Bác sĩ Ngọc bảo là rất thỏa ḷng khi cứu sống được anh, dù cho chị bị hạ tầng công tác do cái bịch máu nhân đạo đó. Thu đă một lần về thăm quê Sơn Lộc. Đi qua chợ Phước Lộc điêu tàn năm xưa khiến Thu nhớ đến anh. Nhớ xót xa thuở hai đứa ḿnh đă d́u nhau đi học trong những năm khốn khó thời kháng chiến. Nhớ những buổi sáng sớm đến trường, anh che chở cho Thu bớt sợ hăi trước cô Sáo tật nguyền. Thu tự hứa với ḿnh là phải có một lần đến trại thăm anh. Hăy giữ ǵn sức khỏe và biên thư cho Thu.”

Vượng không thể lẩn tránh trước những con người có trái tim nhân đạo giữa một chế độ chỉ biết nuôi dưỡng hận thù. V́ vậy chàng viết ngay cho Thu và bác sĩ Phương Ngọc:

“... Tôi rất ngại ngùng khi biên thư nầy bởi người tù không muốn mang phiền lụy đến cho một ai. Tuy nhiên, tôi phải viết để tỏ ḷng nhớ ơn bác sĩ Phương Ngọc đă đặt t́nh đồng loại lên trên mọi lănh vực khác. Nếu bác sĩ phân biệt mạng sống của người tù với mạng sống kẻ khác th́ ngày nay xác thân nầy đă mục rữa dưới ḷng đất. Tôi cũng gởi đến Thu lời cảm ơn chân thành về liều thuốc trị sốt rét và bao tử. Ba viên Fansidars như thần dược đă cắt hẳn cơn sốt kéo dài trong tôi suốt mấy năm liền. Riêng bệnh dạ dày th́ đă có thuốc của Thu làm giảm được cơn đau.

Tôi thật sự xúc động khi nghe Thu nhắc về kỷ niệm xưa. Ngay lúc nầy đây, tôi vẫn chưa quên đôi mắt đẫm lệ khi Thu từ biệt tôi lên đường đi Bắc. Và h́nh ảnh Thu trong vở kịch “Lời Người Ra Đi” đóng vai người yêu tiễn Vượng lên đường ra chiến trường. Nụ hôn ngây ngô của đôi t́nh nhân tuổi học tṛ đó vẫn c̣n ấm măi trong ḷng tôi. Ôi, lưu dấu ngày xưa đẹp tuyệt vời, lồng lộng như ánh trăng rằm và êm đềm như ḍng suối mùa thu!

Vượng bây giờ cảm thấy bớt cô đơn Thu ạ. Trong cái rủi lại có cái may. Nếu không có chuyến đi cấp cứu làm sao gặp được người xưa. Ḿnh chỉ là hạt bụi bị cơn lốc của cuộc đời làm xáo động. Vậy thôi. Xin tạm biệt.”

Thời gian qua nhanh. Thư Vượng gởi đi đă bốn tháng rồi, chờ măi chẳng thấy hồi âm.

Ngày Tết Nguyên Đán đă cận kề. Thân nhân thăm nuôi tù tấp nập. Trong số ấy, ngạc nhiên nhất là Vượng. Đă lâu lắm chàng mới được diễm phúc nầy. Vượng đang suy đoán người thăm ḿnh là ai, chợt quản giáo trực gọi tên chàng ra gặp thân nhân là Lê thị Ngọc Thu.

Trên đường ra khu thăm nuôi, Vượng nghe ḷng rạo rực như buổi hẹn ḥ thuở nào ngày xưa. Người ra đón Vượng là bác sĩ Phương Ngọc. Vừa nh́n thấy nàng, Vượng sửng người nhưng cố lấy dáng vẻ tự nhiên cất tiếng chào bác sĩ. Phương Ngọc nói ngay:

-  Em đây. Ngọc Thu đây.

Vượng chưa kịp nói ǵ th́ nàng tiếp:

- Vâng. Thu đă ngờ ngợ khi nh́n thấy tên Hoàng Đ́nh Vượng trong hồ sơ bệnh lư. Lúc khám mắt anh, Thu đă nhận ra nốt ruồi trên khóe mắt mà ngày xưa Thu thường gọi là “giọt nước mắt đen”. Thu cảm thấy thương xót anh vô cùng.  Một cán bộ cách mạng đứng ra che chở kẻ địch là một việc làm liều lĩnh. Bọn y tá toàn là mật báo viên theo dơi mọi hành động của y sĩ. Biết vậy, nhưng Thu vẫn liều. Thà bị kỷ luật c̣n hơn để mất anh. Thu đă hiểu rơ các anh sau khi về thăm quê cũ. Điều Thu cảm động nhất là anh đă dựng bia mộ cho Hoanh, là kẻ đối nghịch cùng với đoàn quân vượt tuyến vào Nam.

Để tránh cơn xúc cảm, Thu lấy bi-đông trong túi xách uống một ngụm nước rồi tiếp:

- Cuộc đời của Thu cũng lắm gian truân Vượng à. Sau ba năm mới được tin chính xác Hoanh, chồng sắp cưới của Thu hy sinh. Đến năm 1973, Thu được bổ sung vào toán y sĩ phục vụ ṭa đại sứ Hà Nội ở Liên xô. Tại đây, Thu hứa hôn với một tùy viên quân sự, nhưng bất ngờ Thu phát hiện ḿnh bị ung thư ngực. Phương án của hội chẩn y sĩ là quyết định cắt bỏ nhũ hoa. Lúc đó vị hôn phu của Thu cũng quyết định xin từ hôn. Hai mươi năm sống trên đất Bắc, Thu chẳng lạ ǵ cái thái độ dứt khoát đến tàn nhẫn như thế. Trái tim họ chỉ biết rung cảm trước quyền lợi và địa vị. T́nh yêu phải được cân đo đong đếm như một món hàng trao đổi mà phần lợi phải thuộc về họ. Vượng biết không, khi có chiến dịch “Đi B”, người Miền Nam đă ùn ùn t́nh nguyện với một lư do thầm kín nhất là rời bỏ càng sớm càng tốt cái miền đất đầy đố kỵ nầy. Ngay cả Thu cũng nộp đơn xin đi Nam, nhưng bố khuyên nên học xong rồi đi cũng không muộn.”

- Bố Thu giờ ở đâu, sức khỏe thế nào? Vượng ngắt lời:

- Cảm ơn anh, ông hiện sống với bà vợ sau quê Nghệ Tĩnh. Bố Thu là một Trung đoàn trưởng chiến đấu gian lao ở Miền Trung suốt chín năm kháng chiến chống Pháp. Khi ra ngoài Bắc chỉ huy một tiểu đoàn tạp nhạp khai phá vùng kinh tế mới Hưng Yên. Đến năm 1962 ông bị nghỉ hưu.

- Thu về Nam năm nào?

- Giải phóng xong là Thu làm đơn xin chuyển ngay, nhưng đến hai năm sau cấp trên mới điều về đây.

- Hiện nay, Thu công tác ở bệnh viện nào?

- Tại một huyện miền núi, dù xa xôi cách trở nhưng Thu lại hài ḷng. Ở đây ḿnh tránh được những khuôn mặt bon chen và cái công thức điều trị vô lương tâm. Bệnh nhân cũng chia cấp như tiêu chuẩn phần ăn: tiểu táo, đại táo. Cán bộ được chữa trị bằng thuốc ngoại nhập, bồi bổ bằng các loại cao sâm quư hiếm từ Trung quốc, Triều Tiên c̣n dân thường bằng thuốc nội địa. Y sĩ nào c̣n chút lương tâm không tránh khỏi đau ḷng bởi “cái tiêu chuẩn phân cấp”. Nó trói tay người điều trị để nh́n con bệnh chịu đau đớn trước khi ĺa đời. Ḿnh thật sự xấu hổ trước cái khẩu hiệu “lương y như từ mẫu”.

Những tâm sự bộc trực của Thu đă khiến cho Vượng lo âu không ít. Chàng chỉ yên tâm một phần nào là nhờ Thu mặc bộ áo quần đại cán, và ngồi riêng rẽ ở góc bàn cách xa cán bộ trực.

- Thu có liên lạc với Lê Công Dưởng, hồi học lớp 7B Rừng xanh?

- Dưởng được đề bạt giữ chức trưởng Khoa Văn của Đại học Tổng Hợp Hà Nội. Anh có phát biểu về quan điểm xét lại của Liên Xô. Sau được đi tham quan ở Hung Gia Lợi và bị tử nạn xe hơi tại Thủ đô Budapest.

Giờ thăm nuôi chấm dứt, Thu trao gói quà cho Vượng:

- Quà được kiểm tra rồi, toàn thuốc trị dạ dày và ít thuốc bổ cho anh. Hăy phấn đấu, giữ ǵn sức khỏe. Xin anh đừng ái ngại, đừng mặc cảm, nhớ viết thư cho em.

Thu nắm chặt đôi bàn tay Vượng. Hơi ấm từ bàn tay nàng khiến Vượng nhớ lại lần đầu tiên Thu đă siết chặt tay ḿnh khi đi qua cái lều cô gái tật nguyền, bất chợt Vượng hỏi:

- Thu c̣n nhớ cô gái tên Sáo ăn xin nằm trên sạp chợ Phước Lộc?

- Làm sao quên được, đó là kỷ niệm sâu đậm nhất thời niên thiếu của chúng ḿnh.

Hai người nh́n nhau, ánh mắt chan chứa t́nh nồng ấm của hai tâm hồn cô đơn. Bất giác, mắt Thu rưng rưng ngấn lệ. Chợt tiếng hối thúc của viên quản giáo kề bên. Hai người sực tỉnh vội rời tay nhau từ biệt.

Mấy đêm liền, đôi mắt Thu cứ chờn vờn trong giấc ngủ của Vượng.  Hai mươi sáu năm qua rồi mà ánh mắt nàng vẫn c̣n đầm ấm, hiền ḥa như thuở xưa.
Rồi ngày tháng lạnh lùng lướt qua trên cuộc đời chồng chất khổ đau của người tù không bản án. Cho tới buổi chiều mùa Đông năm 1983, Vượng được gọi tên nhận thư. Viên quản giáo xoi mói nh́n chàng hỏi:

-  Bà Bác sĩ Phương Ngọc có mối quan hệ nào với anh?

- Báo cáo cán bộ không.

- Đây, thư của đồng chí ấy gởi cho anh.

Kèm theo bức thư là tấm h́nh của Thu chụp ngày ra trường thuốc ở Hà nội. Bên sau tấm h́nh nàng ghi: “Thương tặng anh Hoàng đ́nh Vượng để nhớ về kỷ niệm xưa”. Thư viết trên trang giấy học tṛ với màu mực tím:

“Hôm lên thăm anh ra về em khóc suốt. Nghĩ thương anh và thương cho em nữa. Tóc đứa nào cũng đă lấm tấm sợi bạc mà t́nh th́ măi c̣n long đong. Căn bệnh ung thư của  em có triệu chứng di căn. Không biết ngày anh về chúng ḿnh có c̣n gặp nhau nữa không. Chút hạnh phúc cuối cùng c̣n sót lại chẳng lẽ ông trời lại cướp đi. Vượng ơi, người ta đánh đổ duy tâm, riêng em th́ tin có số mệnh. Đă gần ba mươi năm rồi mà h́nh ảnh mối t́nh đầu của chúng ta vẫn c̣n đậm nét trong trái tim em. Làm sao em quên được những kỷ niệm ngọt ngào trong thời niên thiếu. Ngày nhận ra anh nơi bệnh viện em đă nghe trái tim em th́ thầm: 'Hăy giật lại anh trên tay thần chết và sẵn sàng vất bỏ tất cả cho t́nh yêu.' Nếu ḿnh không trọn vẹn với nhau trong kiếp nầy th́ ta hẹn nhau kiếp sau vậy. Hôn anh."

Phương Ngọc Lê thị Thu.

Nhắc đến định mệnh, Vượng ngẫm lại thân phận ḿnh, hai lần t́nh đến, hai lần chia ly. Chàng nhớ một dạo nọ, người bạn sinh viên Hồ Đắc Lư theo ngành Triết học Đông Phương rất giỏi về khoa tướng số nh́n vào mắt chàng rồi thốt lên:

“Nốt ruồi trong khóe mắt của cậu nếu phá được th́ tốt biết mấy.”

“V́ sao vậy?”, Vượng ṭ ṃ hỏi.

“Cả cuộc đời cậu chỉ biết khóc cho t́nh yêu, nốt ruồi đó là viên hắc lệ”.

Vượng nhắm mắt nghĩ đến Tường Vy, vị hôn thê của chàng sắp đến ngày cưới bị tử thương ngay trên bục giảng do hoả tiển của phía bên kia pháo vào thị trấn. Nàng ra đi lúc t́nh yêu căng đầy con tim của tuổi thanh xuân. Chàng thở dài: “Đă đến cái tuổi “Tứ thập nhi bất hoặc” lệ cho hai mối t́nh và lệ suốt tám năm tủi nhục trong tù, lệ c̣n đâu mà khóc. C̣n chăng là những giọt máu đỏ vắt từ trái tim người tù khổ đau.”

Bỏ thư vào túi, Vượng thẫn thờ đi ra ngoài sân nh́n về phía trời xa hun hút những dăi mây đen. Và ẩn hiện trong trí chàng bóng dáng hai người đàn bà với ánh mắt chan chứa t́nh nồng ấm yêu thương, ánh mắt làm bừng sáng trái tim đầy thương tích của chàng.

Hạo Nhiên Nguyễn Tấn Ích
Trích trong tác phẩm “LƯU DẤU NGÀY XƯA”Xuất bản 2004, tái bản lần thứ nhất 2005.