Hằng Dương
LTS. Nhằm mục đích hướng dẫn đồng hương hiểu biết về sức khoẻ để "pḥng bệnh hơn chữa bệnh". Bài viết trong số này được tài trợ bởi các tổ chức Susan G. Komen Breast Cancer Foundation và Robert Wood Johnson Foundation New Jersey Health Initiatives. Chương tŕnh Health Awareness Program for Immigrant (HAPI) kính chúc quí vị hưởng mùa Xuân an khang và thịnh vượng.
"Tết này đừng mua bánh mứt ǵ nữa nha, tui bây mà c̣n ham ăn mấy thứ đó là khổ thân đó nha!" ba tôi lớn tiếng căn dặn khi tôi và chị tôi chuẩn bị đi chợ cho mấy ngày xuân.
Tôi nghĩ thiệt lạ, ngày xưa nói đến Tết là nghĩ ngay đến bánh, mứt, thịt kho trứng… mà phải là thịt ba rọi th́ mới đúng điệu chứ, kho trứng với thịt nạc th́ khô khan lắm. Nhưng bây giờ th́ mọi thứ đều thay đồi, món nào cũng được liệt vào sổ b́a đen tức là không được phép ăn hay hạn chế ăn. Thử hỏi Tết mà không có mứt, không có hột dưa th́ c̣n ǵ là Tết! V́ cắn hột dưa nhiều sẽ làm mẻ răng, mà đi gặp mấy ông nha sĩ bên Mỹ này th́ mắc lắm. Tóm lại với ba tôi th́ mọi thức ăn có nhiều chất béo, nhiều đường đều bị cấm cửa, chỉ c̣n có cá và rau là c̣n có cửa để vào nhà. Nhưng Tết mà chỉ có cá, có rau th́ buồn quá. Tôi c̣n nhớ hồi c̣n nhỏ, chúng tôi thường chọc mấy đứa bạn hay thích đi coi bói là "có phải ông thầy bói nói ‘số cô có mẹ, có cha. Cha cô đàn ông, mẹ cô đàn bà. Số cô có vợ. có chồng. Sanh con đầu ḷng không gái, th́ trai… ngày ba mươi Tết thịt treo trong nhà’".
Tết xưa việc có nồi thịt trong nhà là chuyện đương nhiên phải có nhưng Tết nay để có một nồi thịt kho đúng điệu trong nhà là cả một vấn đề lớn cần đem ra bàn căi. Với xă hội ngày nay việc dung nạp dinh dưỡng hàng ngày là vấn đề rất quan trọng v́ xă hội ngày càng phát triển th́ số người bị mắc bệnh béo ph́ cũng càng cao. Không ít người trong chúng ta nói với nhau rằng sống trên đất Mỹ này không sợ thiếu thức ăn, mà chỉ lo ăn như thế nào để không mang bệnh vào thân, nhưng lại đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Đa số chúng ta là những người nhập cư nên khi mới đặt chân lên đất Mỹ, chúng ta thường ăn uống một cách thoải mái những loại thức ăn nhiều chất béo như bơ, sữa, cheese, pizza… mà không cần đắn đo suy nghĩ ǵ cả. Nhưng khi sinh sống ở quê hương mới này một thời gian, th́ chúng ta lại có ư thức ăn uống như thế nào là tốt. Nhiều người cảm thấy không thoải mái khi vào tiệm phở kêu thêm một chén nước béo với hành trần, mặc dù rất khoái ăn phở với nước béo nhưng nay lại sợ, v́ mỗi lần đi khám sức khoẻ theo định kỳ là nhận được lời khuyên chân thành từ bác sĩ là giảm bớt chất béo.
Thật ra, khi chúng ta sống ở Việt Nam thường có thói quen là ăn những món ǵ ḿnh thích, không mấy quan tâm đến món đó có nhiều chất béo quá không? Có nhiều đường quá không? Hay món đó có bổ ǵ cho chúng ta không? Nhưng nay mỗi lần ăn là phải tự trả lời cho ḿnh với hàng loạt câu hỏi tương tự như vậy. Nhất là đối với quư phụ nữ th́ việc trả lời những câu hỏi trên lại thường xuyên hơn v́ ăn nhiều chất béo th́ nguy cơ mắc bệnh ung thư sẽ cao hơn.
Chính người Mỹ cũng rất quan tâm đến vấn đề ăn uống. Các bác sĩ cũng khuyên bệnh nhân của họ là: "Don’t smoke, eat right, exercise and maintain normal weight, and see your doctor for normal checkups," nghĩa là không hút thuốc, ăn đúng cách, tập thể dục và giữ trọng lượng cơ thể mức b́nh thường, và gặp bác sĩ để khám sức khoẻ định kỳ. Nếu dinh dưỡng không được quan tâm đúng mức th́ chính việc ăn uống lại là một trong nhiều yếu tố gây bệnh như tiểu đường, mỡ trong máu, ung thư…
[Nguyệt San Mạch Sống thuộc hệ thống truyền thông của Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển: http://www.machsong.org.]