Đề Thi Nhập Tịch
Việc thay đổi đề thi nhập tịch sẽ tạo thêm khó khăn cho nhiều người Việt ao ước trở thành công dân Hoa Kỳ. Một tổ chức toàn quốc người Việt đang hợp tác với các tổ chức trong cộng đồng để giúp đồng bào đối phó với tình hình mới này.
Luật Sư Võ Hoàng An Phong tại ngày Pháp Luật do AABA tổ chức ngày 13 tháng 10, 2007.
Ngày 28 tháng 9 vừa qua, Sở Dịch Vụ Công Dân và Di Dân Hoa Kỳ thông báo đề thi nhập tịch mới sẽ bắt đầu hiệu lực ngày 1 tháng 10, 2008. Đề thi này gồm 100 câu hỏi, cùng số lượng với đề thi cũ. Tuy nhiên chỉ có khoảng phân nửa là giống hoặc gần giống với các câu hỏi trước đây. Số còn lại chú trọng nhiều đến các khái niệm về thể chế và chính quyền. Thể thức thi vẫn như cũ, nghĩa là thí sinh sẽ phải trả lời đúng sáu trên mười câu hỏi lọc ra từ 100 câu hỏi mẫu.
Theo Ông Emilio Gonzalez, Giám Đốc Sở Dịch Vụ Công Dân và Di Dân Hoa Kỳ, “đề thi [mới] này thực sự nói về những gì tạo nên một công dân Hoa Kỳ”.
Cơ quan Liên Bang này đã tốn 6.5 triệu Mỹ kim trong sáu năm qua để thay đổi đề thi. Theo họ, đề thi cũ chỉ chú trọng đến những kiến thức rời rạc mà thí sinh có thể học “tủ” chứ không nhất thiết hiểu gì về chính quyền, lịch sử và địa lý Hoa Kỳ.
Các tổ chức có khuynh hướng bảo thủ tương đối hài lòng với đề thi mới. Trong khi đó các tổ chức bảo vệ người tị nạn và di dân cho rằng đề thi mới tạo thêm khó khăn cho những người tị nạn và di dân trong việc trở thành công dân Hoa Kỳ.
Trung Tâm Công Lý Cho Người Mỹ Gốc Á (Asian American Justice Center) cho rằng đề thi mới này sẽ ảnh hưởng đến khoảng 60% trong số 14 triệu người gốc Á Châu hiện đang sinh sống ở Hoa Kỳ mà chưa trở thành công dân. Theo Trung Tâm này, nhiều câu hỏi mới có tính cách trừu tượng, đòi hỏi thí sinh phải mất nhiều thì giờ hơn để học, có thể là một trở ngại lớn đối với những người đang làm việc quần quật vì sinh kế.
Sở Dịch Vụ Công Dân và Di Dân cho biết rằng đầu năm nay họ đã thử nghiệm đề thi mới với trên sáu ngàn thí sinh nhập tịch. Kết quả cho thấy tỉ lệ đậu là 92% so với 84% hiện nay; đối với người Á Châu thì tỉ lệ lên đến 94.2% với đề thi mới.
Tuy nhiên Trung Tâm Công Lý Cho Người Mỹ Gốc Á chỉ ra rằng các con số này có thể không chính xác vì cuộc thử nghiệm cho phép thí sinh chọn lựa đề cũ hay đề mới. Do đó có thể chỉ những thí sinh tự tin vào khả năng là đã chọn thi đề mới nên tỉ lệ đậu cao chỉ là “biểu kiến”.
Đề thi mới sẽ được áp dụng qua ba giai đoạn. Những ai thi trước ngày 1 tháng 10, 2008 sẽ được dùng đề thi cũ. Những ai nộp đơn nhập tịch trước mốc điểm này nhưng thi sau đó thì có quyền chọn lựa giữa đề cũ và đề mới. Những ai nộp đơn sau ngày 1 tháng 10, 2008 sẽ phải thi đề mới.
Trong khi một số tổ chức đang soạn lại các tài liệu hướng dẫn và luyện thi cho phù hợp với đề thi mới, Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển (BPSOS) kêu gọi đồng bào Việt Nam nhanh chóng lập hồ sơ nhập tịch cho kịp trước thời hạn 1 tháng 10, 2008 nếu hội đủ điều kiện, nghĩa là ít ra đã có thẻ xanh được 4 năm 9 tháng hoặc 2 năm 9 tháng đối với vợ hay chồng của công dân Hoa Kỳ.
“Ngay trước mắt, kế hoạch của chúng tôi là giúp cho tối đa đồng bào Việt Nam thi đề cũ. Lý tưởng là mọi người hội đủ điều kiện để nộp đơn xin nhập tịch trước ngày 1 tháng 10 sang năm đều sẽ nộp đơn đúng thời hạn,” LS Võ Hoàng An-Phong của tổ chức này giải thích.
“Đối với những ai chẳng đặng đừng phải chờ đến sau đó thì đến giữa sang năm chúng tôi sẽ có các lớp huấn luyện cho đề thi mới.”
Hệ thống trung tâm dịch vụ SOS của tổ chức toàn quốc này được huy động để gấp rút thực hiện kế hoạch kể trên.
UBCNVB thuộc số các tổ chức phi chính phủ đã tham gia vào các buổi góp ý với Sở Dịch Vụ Công Dân và Di Dân trong 5 năm qua. Thoạt tiên cơ quan Liên Bang này chủ trương đổi đề thi sang dạng trắc nghiệm. Những đợt thử nghiệm cho thấy tỉ lệ đậu rất thấp, mà thấp nhất là người Việt. Trước sự phản đối mạnh mẽ của các tổ chức phi chính phủ, chủ trương này cuối cùng đã bị loại bỏ.
[Nếu cần thêm tin tức, xin liên lạc Luật Sư Võ Hoàng An-Phong: 281-530-6888, anphong.vo@bpsos.org.]
Mạch Sống Số 65 -- 12/07
