Bác sĩ Nguyễn Ã� Đức

Trong thời gian vừa qua, Mạch Sống đã gửi tới quý vị độc giả những kiến thức căn bản về bệnh ung thư vú. Hôm nay, chúng tôi xin tóm lược những điều quan trọng về bệnh này, để quý độc giả nắm vững vấn đề.

Trước hết, xin thưa là ung thư vú có thể thấy ở cả nam lẫn nữ giới. Tuy nhiên ung thứ vú ở người nam rất hiếm, cho nên chúng tôi tập trung vào ung thư vú ở giới nữ.

Định nghĩa

Ung thư vú là bệnh xuất phát từ các tế bào của nhũ hoa. Có hai loại ung thư vú chính. Ung thư bắt đầu từ ống dẫn sữa. Đa số ung thư vú ở trong trường hợp này. Ung thư tại các thùy của vú. Thùy là nơi sản xuất ra sữa. Trong một số rất ít trường hợp, ung thư vú có thể khởi sự từ các phần khác của vú.

Trong giai đoạn sơ khởi, ung thư vú không có dấu hiệu biểu lộ nào mà bệnh nhân có thể nhận thấy được. Do đó, các nhà y khoa học đều khuyên quý bà quý cô nên tự khám vú hàng tháng để sớm nhận ra bệnh. Khi ung thư ở giai đoạn đã phát triển, sẽ có một số dấu hiệu như sau:

- Một cục bướu ở trong vú hoặc ở nách. Cục này có vài đặc thù như rất cứng, cạnh không đều và không đau khi sờ nắn vào.

- Thay đổi hình dạng, kích thước, độ mềm cứng của vú hoặc của núm vú. Vú trở nên nhăn nheo, có màu đỏ, da lõm vào.

- Từ núm vú có chất lỏng chảy ra như là máu, chất nước trong vàng hoặc là chất mủ.

Dấu hiệu ung thư vú của nam giới gồm có bướu trong vú và vú trở nên đau. Khi ung thư tiến triển xa hơn, bệnh nhân có những triệu chứng như: đau nhức trong xương, cảm giác đau và khó chịu ở vú, da trên vú loét lở, sưng một bên cánh tay gần vú ung thư, cơ thể mất cân, gầy yếu.

Điều trị ung thư có thể là:

- Giải phẫu để cắt bỏ mô bào ung thư. Phẫu thuật có thể là cắt bỏ u ung thư hoặc cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ vú và các cấu trúc ở chung quanh vú.

- Hóa trị với các dược phẩm để tiêu diệt tế bào ung thư.

- Xạ trị để hủy hoại mô bào ung thư.

- Điều trị bằng hormon để ngăn chặn các hormon khác gây ra ung thư vú.

Tương lai của người bệnh sau điều trị tùy thuộc vào nhiều yếu tố. Điểm quan hệ hơn cả là, bệnh càng ở giai đoạn quá xa thì tương lai sự sống của người bệnh càng xấu hơn. Thường thường, y khoa dùng chỉ số 5 năm-sống-sót để ước đoán bệnh tình. Đây là số người bệnh có thể sống sót ít nhất là 5 năm sau khi được chẩn đoán bị ung thư vú và được điều trị đúng cách.

Theo Hội Ung Thư Hoa Kỳ, tỷ lệ này như sau: 100% cho người bệnh giai đoạn 0 và I, tức là khi ung thư vừa mới xảy ra, còn thu gọn trong phần nhỏ của vú; 81% - 92% nếu ở giai đoạn II; 54%-67% nếu ở giai đoạn III và chỉ có 20% bệnh nhân sống sót được 5 năm nếu ung thư ở giai đoạn IV.

Đề nghị quý nữ nhân đi khám bác sĩ ngay nếu ở trong các trường hợp như sau:

- Có cục u ở vú hoặc ở nách.

- Nếu quý vị ở từ tuổi 40 trở lên mà không chụp hình X-quang nhũ hoa trong năm vừa qua.

- Nếu từ 35 trở lên mà có mẹ hoặc chị ruột bị ung thư vú, tử cung, buồng trứng, ruột già.

- Nếu quý vị không biết cách tự khám nhũ hoa.

Chúng ta biết rằng có nhiều rủi ro gây ra ung thư vú như:

- Tuổi tác, giới tính: Càng lớn tuổi thì rủi ro ung thư vú càng nhiều. Phụ nữ bị ung thư nhiều gấp 100 lần người nam.

- Y sử gia đình: Khoảng từ 20% đến 30% người bị ung thư vú có thân nhân gần bị ung thư vú, tử cung, noãn sào hoặc ruột già.

- Di truyền: Một số người có sẵn gen di truyền để mắc bệnh ung thư vú.

- Theo chu kỳ kinh nguyệt: Phụ nữ có kinh sớm, trước 12 tuổi hoặc mãn kinh trễ (sau 55 tuổi) đều dễ dàng bị ung thư vú nhiều hơn.

- Rượu: Theo nhiều nghiên cứu khoa học, tiêu thụ quá 2 ly rượu mỗi ngày có thể tăng rủi ro ung thư vú.

- Mang thai: Phụ nữ chưa bao giờ có thai hoặc có thai lần đầu sau tuổi 30 đều tăng rủi ro ung thư vú. Ngoài ra, có thai nhiều lần hoặc mang thai sớm lại giảm rủi ro bị ung thư vú.

- Dùng thuốc hormon thay thế: Phụ nữ điều trị với hormon nữ để giảm thiểu khó khăn mãn kinh từ 5 năm trở lên đều có nhiều rủi ro ung thư vú hơn người thường.

- Mập phì: Phụ nữ mập thường sản xuất nhiều kích thích tố estrogen. Quá nhiều Estrogen trong cơ thể đã được chứng minh là có khả năng gây ra ung thư vú.

- Tia phóng xạ: Bệnh nhân điều trị ung thư ngực với tia phóng xạ khi còn trẻ đều dễ dàng bị ung thư vú hơn, đặc biệt là khi tuyến vú đang tăng trưởng.

Nhiều người e ngại rằng, khi dùng các chất chống mồ hôi hoặc mang nịt vú quá chật có thể là rủi ro gây ung thư. Thực ra không phải vậy. Ngoài ra cũng không có sự liên hệ nào giữa ung thư vú với sự triệt thai hoặc hóa chất diệt trừ sâu bọ. Trong các rủi ro trên, tuổi tác, giới tính, yếu tố gia đình và gen di truyền đều ngoài tầm quyển soát của con người. Tuy nhiên, các rủi ro khác có thể giảm thiểu được với chế độ dinh dưỡng cân bằng, hợp lý, một nếp sống lành mạnh.

Mặc dù nguy hiểm, nhưng ung thư vú đều dễ dàng điều trị và có thể chữa khỏi nếu khám phá ra sớm. Xin hãy tìm hiểu về bệnh của mình, tìm hiểu về các phương thức điều trị qua bác sĩ, qua sách báo để khỏi ngỡ ngàng, quá lo sợ với bệnh. Nếu được một bác sĩ tận tâm, hãy lắng nghe và tuân theo các hướng dẫn của bác sĩ. Hãy chấp nhận số phận với thái độ tích cực. Có cả ngàn cả vạn người khác không những sống sót với ung thư mà còn sống rất yêu đời, hạnh phúc với gia đình, xã hội.