Mach Song - Life Stream - Tư vÃ CÃ´ng

TS. Nguyễn ĐÃ¬nh Thắng

Trong chÃºng ta cÃ³ những người lÃ²ng gắn bÃ³ với cộng đồng vÃ xÃ£ hội nhưng bận bịu đời sống vÃ trÃ¡ch nhiệm gia đÃ¬nh nÃªn cho rằng chưa phải lÃºc gÃ¡nh vÃ¡c cÃ´ng tÃ¡c cộng đồng hay xÃ£ hội. Họ tự hứa với lÃ²ng, khi ổn việc nhÃ thÃ¬ sẽ lÃ m việc nghĩa.

TÃ¢m trạng nÃ y thể hiện mÃ¢u thuẫn giữa hai nhu cầu: sinh tồn cÃ¡ nhÃ¢n vÃ sinh tồn giống nÃ²i.

Khất lại cÃ´ng tÃ¡c cộng đồng vÃ xÃ£ hội nghĩa lÃ giả định rằng hai nhu cầu nÃ y cÃ³ thể tÃ¡ch biệtâ€”xong việc nÃ y rồi đến việc kia. Thực ra hai nhu cầu nÃ y liÃªn đới, phụ thuộc vÃ tÃ¡c động lẫn nhau vÃ¬ con người lÃ sinh vật xÃ£ hội. CÃ¡ nhÃ¢n khÃ´ng thể trường tồn vÃ phÃ¡t triển khi cộng đồng suy thoÃ¡i, xÃ£ hội băng hoại. Ngược lại, cộng đồng vÃ xÃ£ hội khÃ´ng thể lÃ nh mạnh khi cuộc sống của cÃ¡c cÃ¡ nhÃ¢n vÃ gia đÃ¬nh bất ổn.

ChÃnh sự liÃªn đới nÃ y đÃ²i hỏi chÃºng ta phải vừa lo cho đời sống cÃ¡ nhÃ¢n, gia đÃ¬nh vừa chăm nom cho cộng đồng, xÃ£ hội. Chẳng hạn trước tÃ¬nh trạng băng đảng vÃ tội phạm, bậc cha mẹ cÃ¹ng một lÃºc vừa phải bảo bọc con cÃ¡i vừa phải gÃ³p phần đẩy lÃ¹i mối đe doạ chung cho xÃ£ hội. Việc nÃ y khÃ´ng đợi việc kia.

Chẳng hạn vốn xÃ£ hội bị tiÃªu huỷ do con người ngÃ y cÃ ng sống biệt lập; kÃ©o dÃ i thÃ¡i độ bÃ ng quan thÃªm ngÃ y nÃ o lÃ lÃ m mất vốn xÃ£ hội thÃªm ngÃ y đÃ³. Về Ã½ thức chÃºng ta cÃ³ thể hiểu được điều nÃ y, nhưng thực hÃ nh thường khÃ´ng dễ vÃ¬ nhiều lo toan cho cuộc sống bản thÃ¢n vÃ gia đÃ¬nh.

XÃ£ hội Khổng Mạnh thời xưa sắp xếp trÃ¡ch nhiệm rÃµ rệt cho mỗi giai đoạn của cuộc sống. Như vậy lÃºc nÃ o trong xÃ£ hội cũng cÃ³ một đội ngũ gÃ¡nh vÃ¡c việc chung trong khi số cÃ²n lại đang tu thÃ¢n vÃ tề gia để sẽ đến ngÃ y gÃ³p phần với đất nước vÃ nhÃ¢n quần. Sự phÃ¢n bổ trÃ¡ch nhiệm một cÃ¡ch lớp lang như vậy trong xÃ£ hội, vÃ Ã½ thức về nÃ³, ngÃ y nay đÃ£ phai nhạt.

XÃ£ hội Hoa Kỳ cÃ³ cÃ¡ch sắp xếp để tạo sự hÃ i hoÃ giữa tư vÃ cÃ´ng, qua cÃ¡c tổ chức dÃ¢n sự. CÃ¡c tổ chức nÃ y cung ứng phương tiện vÃ tạo thuận lợi để những người bận rộn vẫn cÃ³ thể đÃ³ng gÃ³p. Một kỹ sư điện toÃ¡n cÃ³ thể dÃ nh hai giờ mỗi tuần để kÃ¨m cÃ¡c trẻ em học kÃ©m; một bÃ¡c sĩ gia đÃ¬nh cÃ³ thể dÃ nh buổi sÃ¡ng ngÃ y thứ Bảy đầu thÃ¡ng để khÃ¡m bệnh miễn phÃ. Trong giới lÃ£nh đạo cÃ¡c cÃ´ng ty lớn, nhiều người phục vụ trong hội đồng quản trị của cÃ¡c tổ chức từ thiện.

Cộng đồng Mỹ gốc Việt cÃ²n non trẻ vÃ do đÃ³ chưa tổ chức được lớp lang vÃ quy củ như vậy. Người phục vụ cộng đồng hầu như phải xắn tay Ã¡o lÃ m từ A đến Z. Họ phải hy sinh đời sống riÃªng tư vÃ nhiều khi phải tự tÃ i trợ bằng tiền tÃºi của mÃ¬nh. TÃ¬nh trạng nÃ y lÃ m cho nhiều người ngại vÃ trÃ¡nh xa hay khất lần cÃ´ng tÃ¡c cộng đồng. Chỉ cÃ³ một số rất nhỏ dấn thÃ¢n â€œăn cơm nhÃ , vÃ¡c ngÃ voiâ€.

Điều mÃ những người dấn thÃ¢n cần tự hỏi lÃ , trong hơn 30 năm qua chÃºng ta cÃ³ tạo được mÃ´i trường cho lớp người theo sau trong việc đÃ³ng gÃ³p cho cộng đồng vÃ xÃ£ hội mÃ khÃ´ng phải hy sinh quÃ¡ đÃ¡ng? Nếu cÃ¢u trả lời lÃ cÃ³, thÃ¬ chÃºng ta đÃ£ đÃ³ng vai trÃ² tiền phong, khai sơn phÃ¡ thạch. Nếu cÃ¢u trả lời lÃ khÃ´ng thÃ¬ xem như đÃ£ ăn lẹm dần thÃ³c giống.

ĐÃ£ đến lÃºc cộng đồng người Việt ở Hoa Kỳ cần đầu tư thÃªm thời gian, thÃªm năng lực để thÃ nh lập vÃ phÃ¡t triển thÃªm nhiều tổ chức dÃ¢n sự mÃ qua đÃ³ những người cÃ³ lÃ²ng nhưng bận rộn vẫn cÃ³ thể phục vụ cộng đồng vÃ xÃ£ hội.

Trong 8 năm qua, Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển giÃºp cho nhiÃªÃ u tổ chức bạn phÃ¡t triển nội lực lÃ trong chiều hướng nÃ y: cÃ³ được ngÃ¢n khoản để tuyển nhÃ¢n viÃªn toÃ n thời vÃ tạo được cơ sở để thu hÃºt vÃ giữ lại những tÃ¬nh nguyện viÃªn cÃ³ lÃ²ng nhưng rất bận bịu.

Mạch Sống Số 56, thÃ¡ng 3, 2007