Thiên Thơ
Phụ trách Chương Tŕnh CADV
Nhiều khách nam và nữ gọi đến văn pḥng BPSOS để hỏi chúng tôi có khóa học nào về các phương thức hữu hiệu làm thay đổi tánh nóng nảy, thô bạo để phu quân của họ có thể tham dự hay không. Chúng tôi có tṛ chuyện với họ về những thông tin trong cộng đồng hướng dẫn quần chúng đến những lớp thiền nhằm thực tập hít thở sâu hàng ngày và quan sát, kiểm điểm lại cách suy nghĩ, hành động của ḿnh để tự sửa đổi tánh t́nh. Để cải hóa những thói quen nóng nảy, hung hăng, có thể dẫn đến sự mất lư trí hay hành động thô bạo, gây chấn thương cho người khác, chúng tôi xin mạo muội giới thiệu một vài phương cách tập thiền để các bạn có thể lắng dịu mọi căng thẳng, ưu phiền trong cuộc sống, hóa giải những thói quen hung bạo và luôn bảo vệ hạnh phúc gia đ́nh.
Nhà thờ hay chùa chiền nào cũng giảng đạo hàng ngày hay hàng tuần để mọi người có thể đến nghe những lời dạy nhân từ, cao thượng, hướng chúng ta đến những lối sống thanh cao, vị tha, xả bỏ dần tánh ích kỹ, háo thắng và thô bạo của ḿnh. Các bạn có thể tham dự những lớp thiền cuối tuần, cuối tháng hay mỗi mùa tại các nhà thờ hay các chùa chiền người Việt hay ngoại quốc. Các bạn có thể tham dự lớp thiền ở nơi ḿnh cảm thấy thích hợp nhất để được hướng dẫn chu đáo về mọi phương cách thực tập và về mục tiêu của Thiền. Sau đó, các bạn có thể tự thực tập tại nhà vào những giờ thuận tiện.
Điều trước nhất là nên xóa bỏ những ư nghĩ tiêu cực có thể khiến ḿnh lùi bước không đến một nơi thích hợp học thiền để được lợi ích cả thân lẫn tâm. Như một ngựi không bao giờ chịu đi bác sĩ v́ nghĩ rằng ḿnh luôn khỏe mạnh, các bạn có thể không chịu đi tập thiền v́ nghĩ rằng ḿnh luôn đúng và không bao giờ cần sửa sai cả. Các bạn cũng có thể nghĩ rằng ḿnh quá bận rộn, có thời giờ đâu mà tập thiền. Các bạn cũng có thể nghĩ đi thiền làm ǵ, cần ǵ phải tu, phải sửa, việc đó chỉ để cho các thầy tu, hay các ông cha làm. Và c̣n rất nhiều lư do khác để chúng ta không phải thực tập thiền, thêm rắc rối, mệt nhọc tấm thân… Chúng ta nên nghĩ khác hơn một chút về thiền. Chẳng hạn như thiền có thể giúp ḿnh tự hóa giải được những khổ đau thầm kín, riêng tư, có thể giúp ḿnh tự kiểm thảo và sửa đổi được những thói hư, tật xấu… Hay thậm chí thiền có thể giúp ḿnh tự chửa trị được những bệnh nan y trên thân mà các bác sĩ đă bó tay hay thay đổi được những ác tính trong tâm đă có từ nhiều đời, nhiều kiếp…
Các bạn có thể thực tập thiền bằng cách mỗi ngày vào giờ thuận tiện, ngồi yên trên ghế hay trên gối thiền khoảng nửa giờ, giữ đầu và lưng thẳng, mắt nhắm lại hay hé mở. Các bạn có thể ngồi trên ghế, buông thỏng hai chân xuống tự nhiên, hai tay đặt trên vế gần đầu gối hay ở vị trí nào mà bạn cảm thấy dễ chịu nhất cho bạn. Bạn cũng có thể ngồi xếp bằng trên gối thiền đặt trên thảm trong pḥng khách hay pḥng ngủ, nơi nào yên tịnh nhất cho bạn. Cũng có thể ngồi bán già theo phương pháp thiền nhà Phật, xếp một chân lại trước mặt, bàn chân ngữa trên gối, rồi xếp chân kia lại, gác bàn chân ngữa lên đùi hay bắp chuối của chân đă xếp trước, ở vị trí nào cảm thấy dễ chịu nhất. Hai bàn tay có thể đặt lên vế gần đầu gối. Cũng có thể đặt hai bàn tay nằm ngữa trước bụng, giữa hai vế khoảng gần háng, trên gót chân đang gác trên chân kia, bàn tay trái đặt trên bàn tay phải sao cho đầu hai ngón cái tiếp giáp nhau. Có thể xếp khăn lót vào chỗ trủng giữa các gót chân để làm chỗ tựa dễ chịu hơn cho hai bàn tay. Điểm chủ yếu là thân ngồi thẳng, lưng thẳng, cột sống thẳng, đầu thẳng, mắt nhắm lại hay có thể hé mở chút ít để tránh buồn ngủ. Bạn có thể hít vào và thở ra thật sâu, giữ tâm luôn an vui, không cho tâm chạy lang thang hay nghĩ ngợi đến những việc khác. Quan sát tâm thật kỹ xem tâm đang nghĩ ǵ rồi đưa tâm trở lại việc hít vào thở ra thật sâu để thực tập thư giản thân và tâm sau một ngày làm việc mệt nhọc. Phương pháp nghe qua có vẻ đơn giản nhưng không phải ai cũng có thể ngồi yên hít thở sâu và giữ tâm luôn an vui, không nghĩ ngợi ǵ ngoài việc hít thở trong vài phút dồng hồ hay trong nửa giờ.
Ích lợi của thiền theo phương pháp này là nhờ hít thở sâu và đều đặn, thân tâm bạn đưọc thư giản hoàn toàn. Bạn cảm thấy khỏe hẳn và tâm hồn nhẹ nhàng thư thới v́ trút bỏ được gánh nặng cuộc đời trong nửa giờ đồng hồ. Sau đó bạn được tươi tỉnh trở lại và tiếp tục công việc hàng ngày như thường lệ. Nhưng làm sao bạn có thể tập trung được tâm ư của ḿnh hoàn toàn chỉ vào việc hít thở trong nửa giờ ngồi thiền mà không lo nghĩ đến một việc ǵ khác? Đó là vấn đề chủ yếu của sự hóa giải những khổ đau, những ác nghiệp đă tích lũy từ nhiều đời nhiều kiếp của bạn. V́ sao chỉ ngồi yên lặng hít thở, giữ tâm trí không suy tính hơn thua, không bon chen, tranh chấp nửa giờ mà chúng ta không làm được? V́ chúng ta đă sống theo thói quen xưa nay là phải luôn luôn hoạt động, làm lụng, tranh đấu, hưởng thụ, lo lắng, buông bắt… không ngừng nghỉ. Thậm chí, chúng ta chạy theo những tật xấu không ngừng nghỉ mà không bao giờ có thời giờ để phản tỉnh trở lại những lỗi lầm nguy hại ấy. Thay v́ lo bon chen vất vả không được ǵ cả hay lo hưởng thụ quá nhiều, chúng ta cố gắng để ra nửa giờ mỗi ngày để trầm tĩnh quan sát lại cách sống và những sai lầm của chúng ta. Thật vậy, bạn sẽ thấy rất rơ tánh t́nh và những thói quen xấu của bạn cứ hiện ra ám ảnh tâm trí bạn trong lúc tập thiền. Trong ngày v́ măi lo làm việc, lo gia đ́nh, bạn không bao giờ có thời giờ rảnh rỗi để nh́n lại ḿnh sống như thế nào, nói điều ǵ đúng, làm điều ǵ sai. Chỉ có trong lúc ngồi thiền, bạn mới có cơ hội quư báu để nh́n lại tâm tính của bạn, cách suy nghĩ, thói quen của bạn rơ ràng hơn. Thay v́ bạn chỉ lo hít thở để thư giản thân tâm, bạn sẽ nh́n thấy rất rơ tâm bạn có thể đang nghĩ đến bực dọc, ghen tức, hay thù hận, muốn trả đủa, v.v. Nếu thấy tâm tánh không b́nh an như vậy, bạn không nên chán nản mà cần phải kiên tŕ làm chủ được tâm, không cho nó hung hăng, chỉ trích, hơn thua hay muốn đánh đấm ai đó cho hả giận…
Nếu thực sự gia đ́nh bạn đang có vấn đề, vợ chồng đang bất đồng ư kiến, căng thẳng, v.v. và bạn đang muốn hàn gắn lại những đổ vỡ, chia cách với vợ con, bạn thử tập thiền để xem xét lại v́ sao vợ con đang sợ hăi, xa lánh ḿnh? Nếu bạn thực sự không muốn hành hạ, làm khổ vợ con, v́ sao phải nói nặng lời, nạc nộ thay v́ nói lời êm dịu, tươi mát với họ? V́ sao ḿnh muốn một đằng lại làm một nẻo? Ḿnh không làm chủ được chính ḿnh chăng? Hay ḿnh đang bị rượu chè, cờ bạc, hoặc những thói quen xấu khác khống chế, quyến rủ ḿnh vào con đường bê tha, tội lỗi? Chính trong những giây phút ngồi thiền, tâm hướng về sự thư giản, an lạc, thanh cao, bạn sẽ có cơ hội nh́n rơ nhất những tật xấu và những tánh khí thất thường kỳ lạ nhất của ḿnh. Từ đó bạn phải quyết tâm dứt trừ, sửa đổi những thói quen hung hăng, thô bạo ấy. Nếu chính bạn không kiên tŕ hay quyết tâm sửa đổi chính ḿnh th́ không ai khác làm được chuyện này. Chỉ có bạn làm chủ được tâm tánh của bạn, tự sửa đổi cách nói năng, hành động nông nổi, kém suy nghĩ của ḿnh mới mong hàn gắn lại những rạn nứt, đau thương của gia đ́nh. Bạn sẽ nh́n thấy được tuy ngồi thiền chỉ nửa giờ trong một ngày nhưng sự lợi lạc và kết quả của thiền to lớn và quư báu hơn nhiều. Bạn nên kiên tŕ tập thiền mỗi ngày nửa giờ và ít nhất trong sáu tháng hay một năm mới nghiệm thấy được những lợi ích to tát của thiền cho tâm tính và kiếp sống con người. Như một người nghiện rượu hay nghiện thuốc phiện cần bao nhiêu thời giờ để bỏ được rượu, bỏ được thuốc phiện? Bạn cũng cần thời gian thực tập thiền, lâu hay mau tùy sự kiên tâm và quyết tâm của bạn trên con đường chuyển hóa, hướng thiện để bảo vệ hạnh phúc gia đ́nh. Nếu bạn quyết tâm th́ chắc chắn có ngày bạn sẽ trở nên trầm tĩnh, vui vẻ hơn, thận trọng hơn trong mỗi lời nói, hành động đối với vợ con. Chắc chắn vợ con bao giờ cũng sẽ thương yêu và cho bạn cơ hội để xây dựng lại bản thân và hạnh phúc gia đ́nh. Bạn nên tập thiền mỗi ngày để mỗi khi nh́n thấy tâm ḿnh đang muốn nổi nóng, mắng chửi, đánh đập ai th́ lập tức đưa tâm trở về hít thở sâu và nhẹ. Sau đó thầm sám hối ăn năn, tự nhủ không bao giờ nên hung hăng hay muốn đánh đập người khác nếu bạn không muốn nhà tan cửa nát, gia đ́nh tan rả, chia ly. Thiền chỉ đơn giản như vậy. Nhưng sức mạnh và sự lợi lạc của thiền có thể hóa giải được ác tánh nếu người tập thiền luôn kiên tŕ và nghiêm túc với chính ḿnh và với mọi người.
Phụ nữ cũng có nhiệm vụ và trách nhiệm rất lớn đối với chồng con và hạnh phúc gia đ́nh. Gia đ́nh đổ vỡ, con cái hư hỏng không phải chỉ do lỗi của ngựi chồng mà c̣n do sự thiếu sót và lỗi lầm của phái nữ. Các bạn nên sáng suốt nhắc nhở chồng con bằng lời nói dịu dàng, từ ái, đúng lúc và đúng chỗ. Không nên chăm dầu vào lửa đang cháy bùng, chỉ làm đổ vỡ, nguy hiểm thêm cho ḿnh và con cái. Khi thấy chồng nhậu nhẹt say sưa về nhà, bạn nổi giận, nặng lời th́ biết đâu ông ấy nổi cơn lên có thể đập phá nhà cửa, đánh đập vợ con. Chi bằng trầm tĩnh, sáng suốt đợi lúc ông ấy hết say rồi vợ chồng mới nói chuyện xây dựng và thông cảm lẫn nhau. Biết đâu ông ấy sẽ ăn năn, hối lỗi, gia đ́nh bớt căng thẳng và càng ḥa thuận hơn. Nếu muốn người chồng biết trầm tĩnh, sáng suốt trong cách nói năng, cư xử với vợ con, chính người vợ cần phải thực hiện điều này trước. Sự thực tập thiền không những cần thiết và ích lợi cho quư ông mà c̣n cho quư bà và con cái nữa. Mỗi ngày, vợ chồng con cái có thể ngồi thiền vào những giờ thích hợp cho mỗi người, để hít thở, thư giản thân tâm. Sự tu tập này sẽ mang lại nhiều ích lợi vô cùng cho mỗi cá nhân và cả gia đ́nh. Vợ chồng có thể nhắc nhở nhau khi người kia nổi nóng, nói càng bừa. Cha mẹ có thể nhắc nhở con cái phải biết thương yêu, ḥa thuận, và luôn giúp đỡ lẫn nhau. Con cái cũng có thể nhắc nhở cha mẹ khi thấy họ quá bận rộn, mệt nhọc trong cuộc sống và không làm chủ được lời nói hay cung cách xử thế. Rất nhiều gia đ́nh Việt Nam thực tập thiền mỗi ngày. Cũng có nhiều gia đ́nh thường đến nhà thờ hay chùa chiền vào cuối tuần hoặc vào những ngày lễ lớn. Những gia đ́nh này tương đối an vui, ḥa thuận hơn nhờ họ biết cách hóa giải được những khó khăn cá nhân và gia đ́nh, biến xung đột thành ḥa thuận, biến nóng nảy thành trầm tĩnh, sáng suốt…
Nếu các bạn nhận thấy tập thiền quá phức tạp, khó khăn th́ có thể thay thế tập thiền bằng mười lăm phút hay nửa giờ sám hối mỗi ngày. Bạn hăy tự ăn năn sám hối cho chính ḿnh về những ǵ bạn cảm thấy không tốt cho gia đ́nh và người thân của ḿnh. Bạn có thể tự hứa với chính ḿnh rằng: “Tôi rất thương yêu vợ con và luôn cố gắng dứt bỏ những thói hư tật xấu như cờ bạc, rượu chè, ăn chơi trụy lạc... Tôi luôn trân trọng với những lời hứa này để tự hóa giải tất cả những thói quen nóng nảy, hằn học đưa đến gây gỗ, đánh đập, có thể gây chấn thương nguy hiểm đến tánh mạng của ngựi thân và của chính tôi.” Nếu bạn luôn nghiêm túc thực hiện cho bằng được những lời hứa này th́ làm sao gia đ́nh ḿnh không hạnh phúc, an vui, ḥa thuận như những gia đ́nh khác cho được? Biết bao gia đ́nh Việt Nam đă thành công toại nguyện nơi xứ người? V́ sao chúng ta không làm được những ǵ người khác có thể làm?
Chúng ta hăy tự hỏi chính ḿnh c̣n khiếm khuyết ở những điểm nào và cố gắng khắc phục mọi khó khăn để cải thiện nếp sống gia đ́nh về mọi phương diện. Thiên đàng hay địa ngục trong tay bạn, trong tâm trí của bạn. Hăy nỗ lực dấn thân tu tập, học hỏi, sửa đổi không ngừng th́ tật xấu nào cũng dứt bỏ được, oan trái, hung bạo nào cũng hóa giải được. Hăy tự tin và nghiêm túc với chính ḿnh trên con đường thăng hoa, hướng thượng để góp phần xây dựng hạnh phúc, thịnh vượng cho bản thân, gia đ́nh, cộng đồng và thế giới.
[Nguyệt San Mạch Sống thuộc hệ thống truyền thông của BPSOS: http://www.machsong.org.]
Mạch Sống Online
