Định Nguyên
Ngoài quỹ an sinh xă hội mà mỗi người đi làm đều phải đóng góp tiền lương của ḿnh vào, th́ có hai loại quỹ hưu trí rất có lợi cho người đi làm, đó là quỹ hưu Individual Retirement Arrangement (IRA) và quỹ hưu 401(k). IRA là chương tŕnh cá nhân – người đi làm có thể tự mở IRA cho họ mà không cần làm giấy tờ với sở làm. Trái lại, quỹ 401(k) do sở làm tổ chức. Nếu sở không có chương tŕnh này th́ nhân viên không thể mở quỹ 401(k) được. Quỹ an sinh xă hội chỉ đủ cho người về hưu tiêu dùng vào mức tối thiểu. Chúng ta nên đóng góp đều đặn vào 401(k) và IRA để khi về già sẽ có đủ tiền mua thuốc khi đau yếu và có mức sống cao hơn.
Quỹ hưu IRA
Các ngân hàng và công ty dịch vụ tài chính như Merrill Lynch, Fidelity Investments, American Century, Vanguard, v.v. đều có dịch vụ IRA. Quỹ IRA cổ điển hoặc truyền thống: mỗi năm được quyền bỏ tối đa 4000 mỹ kim vào IRA. Người trên 50 tuổi được bỏ nhiều hơn một chút. C̣n một loại IRA khác, Roth IRA, th́ giới hạn số tiền đầu tư hàng năm tùy theo thu nhập của mỗi cá nhân.
Quỹ 401(k)
Quỹ hưu 401(k) là chương tŕnh của những hăng tư. Nhân viên yêu cầu hăng của ḿnh giữ lại một phần lương của mỗi paycheck. Hăng chuyển thẳng phần tiền này vào quỹ hưu của mỗi nhân viên. Làm thế này có lợi cho nhân viên v́ nhân viên sẽ được giảm thuế thu nhập, nói đúng hơn là sẽ được hoăn thuế trong nhiều năm cho đến khi về hưu.
Nhân viên của những tổ chức bất vụ lợi, cơ quan tôn giáo, cơ quan chính phủ, và các trường cũng được tham gia vào chương tŕnh khá giống như 401(k). Nhân viên làm cho chính phủ liên bang Hoa Kỳ có chương tŕnh Thrift Savings Plan. Nhân viên làm cho chính phủ tiểu bang và chính quyền địa phương cũng có chương tŕnh tương tự được gọi là quỹ hưu 457. Tu sĩ, nhân viên của giáo hội, nhân viên của tổ chức không vụ lợi, và nhân viên của hệ thống giáo dục (trường công lập của quận, trường đại học, v.v.) th́ có chương tŕnh 403(b) khá giống như 401(k).
Nhiều hăng cho phép nhân viên bỏ tối đa 15% số lương của họ, tuy nhiên nhân viên có thể bỏ ít hơn cũng được. Sở thuế giới hạn người dưới 50 tuổi không được bỏ quá $15,500 mỗi năm v́ sở thuế cần thu thuế cho đủ. Vị nào 50 tuổi trở lên được bỏ vào quỹ nhiều hơn, tối đa là $20,500 mỗi năm.
Thí dụ, bà B có thu nhập hằng năm là $50,000. Nếu bà B bỏ $5,000 vào 401(k) năm nay th́ $5,000 này được hoăn thuế thu nhập. Bà B chỉ đóng thuế thu nhập trên $45,000 thay v́ $50,000. Giả sử thuế thu nhập phải đóng trên $50,000 là $8,900 trong khi thuế thu nhập đóng trên $45,000 là $7,650. Vậy bà B được hoăn thuế khoảng $1,250. Ngoài ra, một số hăng lại cho nhân viên thêm một món tiền hưu khuyến khích. Giả sử hăng đóng thêm $1,500 vào quỹ 401(k) của bà B, th́ cuối năm quỹ hưu của bà sẽ có $5000 (tiền của bà B) + $1,500 (tiền của hăng cho bà) = $6,500. Cộng với $1,250 tiền coi như có thêm trong ngân hàng mỗi năm v́ được hoăn thuế th́ ta thấy là 401(k), 403(b), 457, v.v. rất có lợi cho người đi làm.
Người nào tần tiệm sẽ có khả năng bỏ $1,250 này vào ngân hàng để có lời. Năm nào cũng làm thế th́ sẽ có thêm số vốn khá lớn trong ngân hàng trong khi quỹ hưu cũng tăng trưởng nhanh.
Ngoài ra các loại quỹ này c̣n có thêm điều lợi. Chúng ta đều biết là thu nhập khi đă về hưu chắc chắn sẽ không bằng lúc đi làm. Thuế mà người có thu nhập thấp phải đóng sẽ nhẹ hơn thuế mà người có thu nhập cao phải đóng. Và một khi ta bỏ tiền vào quỹ hưu, sở thuế tạm không lấy thuế trên số tiền đó. Mấy chục năm sau ta mới phải đóng thuế, mà khi đóng thuế, có khi lại được đóng ít hơn là khi c̣n trẻ, lúc lợi tức cao.
Nếu thu nhập của bà B dưới $35,000 và bà bỏ tiền vào quỹ IRA truyền thống (không phải quỹ Roth IRA) th́ sẽ được giảm thuế giống như bỏ tiền vào 401(k). Thí dụ: nếu thu nhập của bà B là $34,000 và bà ấy bỏ $3,000 vào IRA, th́ năm đó bà B chỉ đóng thuế thu nhập trên $31,000 thôi. Nếu thu nhập của bà B cao hơn $35,000, bà ấy không được hoăn thuế. Tuy rằng không được hoăn thuế thu nhập cho năm đó, nhưng tiền lời hàng năm (thí dụ: đầu tư $3,000 được lời $135 mỗi năm) được hoăn thuế năm này qua năm khác. Nhờ sở thuế cho bà B mượn thêm vốn để đầu tư, quỹ hưu IRA tăng trưởng mau chóng. Như vậy cũng tốt cho người đi làm.
Hiện nay tiền an sinh xă hội không đủ để cho người về hưu có đời sống tạm gọi là thoải mái. Nếu hăng không mở quỹ 401(k) th́ nhân viên nên tự mở quỹ IRA để sau này có quỹ hưu tối thiểu phụ thêm cho an sinh xă hội. Nếu hăng có chương tŕnh 401(k), th́ nhân viên nên chú trọng vào 401(k) trước. Sau đó, nếu c̣n khả năng th́ mới bỏ tiền vào IRA. Người dưới 50 tuổi được bỏ tối đa $15,500 một năm vào 401(k). Sau khi bỏ đủ $15,500 vào 401(k), họ nên bỏ tiền vào IRA nếu c̣n khả năng. Tối đa được bỏ $4,000 mỗi năm vào IRA truyền thống nhưng bỏ ít hơn cũng được. Người 50 tuổi trở lên được bỏ tối đa $20,500 một năm vào 401(k). Sau khi bỏ đủ $20,500 vào 401(k), họ nên bỏ tiền vào IRA nếu c̣n khả năng. Nếu thu nhập không cao lắm mà lại đang chi tiêu nhiều v́ phải trả nợ, chữa bịnh, con cái học đại học, v.v, th́ cũng nên cố gắng đóng vài ba ngàn mổi năm vào quỹ hưu 401(k). Thà ít c̣n hơn không. Đóng ít lúc trẻ lợi hơn là đợi khi lớn tuổi mới đóng nhiều mỗi năm.
Nếu ḿnh đầu tư vào quỹ hưu ngay từ lúc mới đi làm, số vốn này sẽ có nhiều năm để tăng trưởng theo công thức lăi kép. Thí dụ, một certificate of deposit (CD) $5,000 với mức lời 4.5% sẽ thành $15,000 sau 25 năm nếu ta tiếp tục mở lại CD này mỗi khi hết hạn. Nếu đầu tư suốt 40 năm th́ $5,000 vốn sẽ thành $29,000 v́ lời đẻ ra lời trong thời gian dài hơn.
Quỹ 401(k) c̣n rất có lợi đối với những người có thu nhập cao. Giả sử bà A có thu nhập là $50,000 và bỏ $5,000 vào quỹ hưu mỗi năm, $5,000 đó được hoăn thuế. 25% của $5,000 là $1,250, tiền thuế được hoăn, có nghĩa là sở thuế để bà A giữ tạm $1,250 trong nhiều năm để bà A có thêm vốn đầu tư. Sau khi bà A về hưu và rút tiền từ quỹ hưu ra, bà A mới phải đóng thuế thu nhập trên số tiền rút ra mỗi năm. Thêm được một chút vốn mỗi năm rất có lợi cho quỹ hưu khi về già.
Bà A có thu nhập là $50,000 và bỏ $5,000 vào quỹ hưu. Trên lư thuyết bà chỉ c̣n $45,000 trong năm, nhưng thực ra bà c̣n $46,250 v́ sở thuế cho bà giữ lại $1,250 thuế thu nhập. Nếu mỗi năm bà A có thêm $1,250 để đầu tư vào certificates of deposit (CD) với lăi suất là 4.5% mỗi năm th́ sau 30 năm bà A sẽ có $76,200 trong ngân hàng (ngoài quỹ hưu) nhờ sở thuế cho hoăn. Bà A cũng bỏ $5,000 mỗi năm vào quỹ hưu. Sau 30 năm, vốn cộng với lời lên đến $305,000 trong quỹ hưu. Thêm nữa, hăng của bà A trợ cấp $1,500 cho quỹ hưu mỗi năm. Sau 30 năm sẽ có thêm $91,500.
Khi đầu tư lâu dài, khác biệt 1 hoặc 2 phân lời rất quan trọng cho kết quả. Ta cũng nên lưu ư là vốn sinh ra lời. Thu nhập dù chỉ trung b́nh cũng đủ để một người đi làm gây dựng được một quỹ hưu khá lớn. Nhưng ta phải kiên tŕ từ lúc trẻ. Lư do là số tiền đầu tư sớm, từ năm thứ nhất tới năm thứ 12 chẳng hạn, sẽ sinh ra nhiều lời khi bà A về hưu vào cuối năm thứ 30. Muốn có cây cao th́ phải trồng sớm để cây có thời gian lớn dần.
Một số người trẻ quan niệm rằng đợi đến gần 40 tuổi mới cần để dành tiền hưu, th́ vốn của họ sẽ không đủ thời gian để tăng trưởng kịp lúc về hưu. Thí dụ: mỗi năm bỏ $2,000 vào quỹ hưu, sau 40 năm sẽ có $214,000. Mỗi năm bỏ $4,000 vào quỹ hưu, sau 25 năm sẽ có $178,000. Mức đầu tư nhiều gấp đôi mà vẫn không bắt kịp.
[Nguyệt San Mạch Sống thuộc hệ thống truyền thông của Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển: http://www.machsong.org.]