Thomas Nguyễn
Biloxi là một thành phố nhỏ nằm ở phía Nam nước Hoa Kỳ. Thành phố này đã từng có khoảng 9000 người Việt cư ngụ. Do cơn bão Katrina tàn phá vào ngày 29 tháng 8 năm 2005, nhiều người Việt đã di chuyển đến những tiểu bang khác nên dân số ngườiViệt chỉ còn lại 7000 người. Hầu hết người Việt ở đây sinh sống bằng nghề đánh cá, một số làm trong những hãng xưởng nhỏ, còn một số làm trong sòng bài (casino).
Trước năm 2000, thành phố Biloxi có chiều hướng phát triển mạnh mẽ về ngành hải sản, du lịch, khách sạn, casino, v.v. Những chiều hướng này đã tạo ra một sự sầm uất về mặt thương mại, một sự đổi mới toàn diện về thành phố nhỏ bé này. Tuy nhiên, đối với người Việt ở đây, việc tìm hiểu về luyện thi quốc tịch Mỹ vẫn còn bị nhiều hạn chế, lý do là chưa có một tổ chức hoặc một cơ quan người Việt nào đứng ra đảm trách về việc này.
Lớp Luyện Thi Quốc Tịch của UBCNVB tại Biloxi.
Sau khi văn phòng Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển (BPSOS) được thành lập tại thành phố Biloxi thì lớp luyện thi quốc tịch được thành lập. Số người ghi danh luyện thi quốc tịch Mỹ ngày một tăng thêm. Cách ghi danh nhập học ở đây cũng khá lý thú. Một số người chỉ thích xin bài học mẫu, một số người khác đến lớp học một tuần ba lần, vài tiếng một ngày. Với sự tận tâm giảng dạy của nhân viên BPSOS tại thành phố Biloxi, ước mơ trở thành công dân Hoa Kỳ của đồng hương Việt đã trở thành hiện thực.
Qua nhiều lần tiếp xúc với đồng hương Việt nơi đây, chúng tôi thấy có nhiều trở ngại về việc thi quốc tịch cho các vị cao niên. Vì tuổi càng ngày càng lớn nên việc trở thành công dân Mỹ là điều cấp bách để hưởng được những phúc lợi của tiểu bang và liên bang. Hầu hết những vị cao niên này bị hạn chế về khả năng Anh ngữ nên khó mà thi đậu quốc tịch. Phần thì tuổi đã lớn nên trí nhớ không còn minh mẫn như xưa, phần thì trải qua nhiều đọa đày, giam cầm trong chiến tranh nơi quê nhà nên trí nhớ bị giới hạn. Bên cạnh đó, còn có những lý do khác ảnh hưởng không ít về mặt tinh thần buộc họ phải xa quê hương khiến họ khó tiếp thu được những kiến thức về lớp giáo dục công dân mà đề thi mới đòi hỏi. Việc nầy đã làm cho nhân viên BPSOS sáng lập ra cách giảng dạy mới sao cho dễ hiễu và thích hợp cũng như khiến khích họ đến trường học thêm Anh ngữ căn bản.
Trong những năm qua, những người thường trú nhân có thẻ xanh đã bị mất rất nhiều quyền lợi chung tại Hoa Kỳ. Những quyền lợi đó là xin bảo hiểm Medicare, Medicaid, và SSD. Những quyền lợi này hiện chỉ dành cho những người có quốc tịch Hoa Kỳ. Ngoài ra, những thường trú nhân cũng bị giới hạn một số quyền lợi khác. Một ví dụ điển hình là người có thẻ xanh không có quyền bảo lãnh cha mẹ, anh chị em ruột thịt sang đoàn tụ tại Hoa Kỳ. Nếu so sánh thời gian mà người có thẻ xanh bảo lãnh chồng hoặc vợ đến Hoa Kỳ với người có quốc tịch thì khoảng chênh lệch thời gian ấy lên đến 3 hoặc 4 năm. Một điều quan trọng nữa là người có thẻ xanh có thể bị trục xuất ra khỏi nước Hoa Kỳ bất cứ lúc nào nếu vi phạm luật phát Hoa Kỳ.
Làm sao biết được mình hội đủ điều kiện để nộp đơn xin thi quốc tịch Mỹ? Người muốn nộp đơn thi quốc tịch phải hội đủ một trong hai điều kiện sau đây:
1. Phải có thẻ xanh và ở Hoa Kỳ tối thiểu 5 năm.
2. Phải có thẻ xanh và ở Hoa Kỳ tối thiểu 3 năm và lập gia đình với người có quốc tịch Mỹ.
Nhiều người lo ngại về bài thi quốc tịch Mỹ bởi vì họ lo sợ không thi đậu được. Bài thi quốc tịch Mỹ thật ra không khó như nhiều người nghĩ nếu chúng ta chịu khó bỏ ra một chút ít thời gian để học và ôn bài. Tuy nhiên, các cụ cao niên có thể thi bằng tiếng Việt nếu hội đủ một trong ba điều kiện sau đây:
1) 50 tuổi và đã sống ở Hoa Kỳ được 20 năm (học 100 câu hỏi)
2) 55 tuổi và đã sống ở Hoa Kỳ được 15 năm (học 100 câu hỏi)
3) 65 tuổi và đã sống ở Hoa Kỳ được 20 năm (chỉ cần học 25 câu hỏi).
Có những trường hợp đặc biệt dành cho những người nào gặp trở ngại về thể lực hoặc tâm thần. Những người này có thể nộp đơn xin miễn thi về luật pháp và lịch sử Hoa Kỳ. Điều này có nghĩa là họ không cần phải thi mà vẫn trở trành công dân Hoa kỳ một cách hợp pháp.
Việc trở thành công dân Mỹ sẽ dẫn đến nhiều quyền lợi cụ thể cho mọi người bao gồm quyền đi bầu cữ, xin bảo lãnh thân nhân đoàn tụ gia đình, những quyền lợi an sinh xã hội, bảo hiểm sức khoẻ, du lịch, xin làm cho chính phủ Hoa Kỳ, v.v.
Ông bà TB, trên 70 tuổi hiện đang sinh sống tại thành phố Biloxi, Mississippi, đã thi đậu quốc tịch bằng tiếng Việt vào tháng 12 năm 2008. Trong nỗi vui mừng đó, ông phát biểu như sau: “Tôi lấy làm vui sướng, tự hào, và hãnh diện khi trở thành công dân Hoa Kỳ. Tiền già và tiền trợ cấp an sinh xã hội của tôi đã được giải quyết thỏa đáng.”
Chị P.T.N, sống tại Biloxi trên 15 năm đã thi đậu quốc tịch Mỹ vào tháng 9 năm 2008. Chị có đến văn phòng BPSOS để cảm ơn nhân viên đã tận tình chỉ dẫn chị trong suốt thời gian qua trong việc luyện thi quốc tịch Hoa Kỳ. Chị chia sẻ cảm nghĩ của mình như sau: “Tôi rất biết ơn Boat People SOS đã mở lớp luyện thi nhập tịch này. Mục đích của tôi bây giờ là làm giấy tờ bảo lãnh các con tôi.”
Trong niên khoá năm 2008 và 2009, văn phòng BPSOS tại Biloxi đã giúp trên 50 người Việt ghi danh luyện thi nhập tịch. Một số người Việt khác cư ngụ cách xa thành phố Biloxi cũng gặp khó khăn đi học. Hơn nữa, do ảnh hưởng của những cơn bão, nhiều đồng hương Việt vẫn còn đang sinh sống trong những nhà ở tạm thời và đang đợi chính phủ cứu xét để có cuộc sống ổn định hơn. Họ có tâm sự với chúng tôi rằng sau khi có được chỗ ở ổn định, họ sẽ ghi danh lớp học luyện thi nhập tịch miễn phí này.
Qua những cuộc hội thảo của những vị cao niên do văn phòng BPSOS Biloxi tổ chức, nhiều cụ than phiền rằng: “Chúng tôi định cư ở Mỹ cũng khá lâu, không thân nhân, bạn bè, tiền già chỉ đủ trả cho nhà cửa và ăn uống, chúng tôi cũng muốn nộp đơn xin nhập tịch nhưng không đủ tiền trả cho Sở Di Trú. Thêm vào đó là phương tiện đi lại cũng gặp khó khăn rất nhiều.” Các cụ đâu có biết rằng nếu có mức thu nhập thấp thì có thể nộp đơn xin Sở Di Trú miễn lệ phí này.
Nói chung, lớp luyện thi quốc tịch do văn phòng BPSOS tại Biloxi tổ chức đem lại rất nhiều lợi ích cho đồng hương Việt Nam chúng ta. Chúng tôi sẽ cố gắng tiếp tục xin ngân khoản để duy trì chương trình luyện thi nhập tịch này nhằm giúp cho những ai có ước mơ muốn trở thành công dân Hoa Kỳ trở thành sự thật.
[Nguyệt San Mạch Sống thuộc hệ thống truyền thông của Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển: http://www.machsong.org.]
Mạch Sống Online
