Phạm Văn Hoạt
Hôn Nhân và Mái Ấm Gia Đ́nh
Khi nhận được “lệnh” của Hoàng Lan Chi viết bài giới thiệu về chương tŕnh “Hôn Nhân và Mái Ấm Gia Đ́nh”, tôi hơi lúng túng. Lúng túng giống anh chàng vừa mới cưới vợ, bất chợt bị một người bạn quen không đi dự đám cưới, cũng chưa gặp mặt người đẹp, hỏi “nghe vợ bạn đẹp lắm, tả dung nhan nàng cho tớ nghe.”
Chương Tŕnh “Hôn Nhân và Mái Ấm Gia Đ́nh” với tôi, rất đẹp, đẹp từ nội dung tới h́nh thức. Tôi sẽ cố tả nét đẹp của nó mặc dầu sự diễn tả của tôi đôi lúc hơi vụng về. Kinh nghiệm cho thấy muốn thực sự cảm được nhan sắc của một người đẹp th́ tai nghe chưa đủ, phải mắt thấy nữa. NGHE và THẤY sẽ giúp bạn khám phá những lợi ích của chương tŕnh này.
Sự Khai Sinh Của Chương Tŕnh
Chương tŕnh được khai sinh âm thầm từng bước nhỏ. Giống như một hạt giống gieo vào ḷng đất âm thầm nằm chờ cho mưa nắng tưới gội và nảy mầm rồi lớn lên, BPSOS (Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển) đă có mặt với các thuyền nhân ngay từ bước đầu của hành tŕnh t́m tự do. Từ giai đoạn thập tử nhất sinh trên biển cả, từ những can thiệp để người tỵ nạn trong các trại được đến Hoa Kỳ, từ những vận động cho các vị con lai hưởng quyền công dân đến những nỗ lực giải cứu nạn nhân của nạn buôn người nơi đảo American Samoa.
Tiếp tục đồng hành với cuộc sống của người tị nạn với châm ngôn “Thoả Đáng Nhu Cầu Hôm Nay, Xây Dựng Cộng Đồng Ngày Mai”, BPSOS sát cánh với các cộng đồng và các cơ quan xă hội để trợ giúp đồng hương trong việc “an cư lạc nghiệp”. Ổn định cuộc sống nơi một môi trường hoàn toàn khác biệt về ngôn ngữ, phong tục, tập quán th́ chuyện “nhập gia tuỳ tục” cũng nhiêu khê không ít.
Khi làm việc với một số tâm lư gia của Đại Học Harvard nhất là với bác sĩ tâm lư Richard Mollica, Giám Đốc Chương Tŕnh về Tị Nạn của Đại Học này, BPSOS có được nhiều hiểu biết sâu rộng hơn về tâm trạng của những gia đ́nh tị nạn từ Việt Nam, Cao Miên và Lào. Tâm trạng này đến từ rất nhiều nguyên nhân đặc thù của người tị nạn. Hầu như, không nhiều th́ ít, mỗi người tị nạn đều có một hay nhiều yếu tố sau:
- Những chấn thương trong ḷng và trên thể xác: Sống sót trở về từ năm, bảy năm, hay hơn mười năm trong những trại tù cải tạo, 90% những người này cho thấy những dấu vết của chấn thương; 49% cảm nghiệm t́nh trạng trầm cảm. Vợ con của những vị này cũng bị chấn thương theo. T́nh trạng chấn thương này làm con người cảm thấy như ḿnh làm phiền hà người khác, cảm thấy bị bỏ rơi, dễ nóng giận, cáu kỉnh, khó chú ư.
- Cách biệt nhau quá lâu: Hoặc là v́ bị giam tù, hoặc v́ vượt biên mà vợ chồng con cái phải rời xa nhau quá lâu. Sự cách biệt lâu cộng thêm lối sống thay đổi của mỗi môi trường sẽ tạo nên cảm giác “xa lạ” khi chung sống.
- Từ một nền văn hoá g̣ bó: Hệ thống luân lư Khổng Mạnh được dùng để duy tŕ tôn ti trật tự, đẳng cấp xă hội; mỗi phần tử trong gia đ́nh tuân theo luật cư xử rất chặt chẽ.
Từ thuyền bước lên bờ, chưa hết cái lắc lư trên biển cả, người tị nạn đă cảm thấy đất bằng nổi sóng. Theo những thống kê th́:
- T́nh trạng ly dị: Khoảng 50% hôn nhân của Mỹ đi đến ly dị, 60% sẽ ly dị nếu đă một lần ly dị, 75% sẽ ly dị nếu đă hơn một lần ly dị.
- Sống chung không hôn thú: Con số những người đến tuổi lập gia đ́nh, thay v́ chính thức lấy nhau, lại âm thầm ở với nhau. Chán nhau th́ góp gạo nấu cơm chung với người khác. Con số này tăng 1,200 lần từ năm 1960 tới 2004.
- Con cái đứa th́ không cha đứa th́ không mẹ: V́ ly dị, v́ sống chung không hôn thú, những đứa con sinh ra đứa th́ thiếu cha, đứa th́ thiếu mẹ. Con số này tăng gần 30% kể từ năm 1960 đến 2004.
Những đợt sóng trên đang làm cho cơ cấu gia đ́nh Mỹ lắc lư, làm cho vấn đề an sinh xă hội thành nan giải. Các tâm lư gia, chuyên viên xă hội, các nhà chính trị muốn làm cho sóng yên biển lặng. Đó cũng là quan tâm của BPSOS. Tiến sĩ Nguyễn Đ́nh Thắng nhận thấy cái “nhu cầu hôm nay” chính là giúp t́nh trạng gia đ́nh tị nạn không rơi vào những con số thống kê trên. Vậy là có sự “đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu” giữa chính quyền và BPSOS. Ngày 30 tháng 9, năm 2003, dự án của BPSOS được Văn Pḥng Office of Refugee and Resettlement chấp thuận. Chương Tŕnh Hôn Nhân và Mái Ấm Gia Đ́nh được khai sinh.
Chương Tŕnh Hôn Nhân Và Mái Ấm Gia Đ́nh:
Đây là một chương tŕnh giáo dục giúp cho mối tương giao giữa vợ và chồng, cha mẹ và con cái trở nên tốt đẹp hơn qua việc học hỏi và thực tập những kỹ năng trong lănh vực tương giao.
1. Giáo Tŕnh: Một giáo tŕnh bằng Việt Ngữ dựa trên giáo tŕnh Prevention and Relationship Enhancement Program (PREP) của hai tiến sĩ Scott M. Stanley và Howard J. Markman, và được tŕnh bày cho hợp với phong tục tập quán Việt Nam. PREP dựa trên 20 năm nghiên cứu của Đại Học Denver về cách làm thế nào cho t́nh yêu vợ chồng nồng thắm bền lâu. Những nghiên cứu tại Denver, cũng như tại Đức, Úc, Thuỵ Điển, Hoà Lan và Hoa Kỳ cho thấy rằng:
- Những kỹ năng về tương giao có thể truyền dạy, học hỏi và thực tập.
- Những cặp vợ chồng khi qua khoá huấn luyện ít ly dị hơn nhiều.
- Những cặp vợ chồng khi đă qua khoá huấn luyện tiếp tục duy tŕ được sự măn nguyện trong tương quan hôn nhân của họ.
- Những cặp vợ chồng đă qua khoá huấn luyện cho thấy rằng cách họ chuyện tṛ với nhau rất thân t́nh.
Những ư niệm và kỹ năng căn bản được tŕnh bày trong khoá huấn luyện như:
- Nhận định những nguy hại cho tương quan vợ chồng
- Nghệ thuật đối thoại
- Nghệ thuật giải quyết xung khắc
- Cam kết, niềm tin
- Quản trị tài chánh
- Vui hưởng thời giờ bên nhau
- Cha mẹ và con cái
Để làm sáng tỏ và phong phú nhiều điểm, giáo tŕnh Việt Ngữ này cũng dùng những tài liệu của Dr. David Olson, Empowering Couples Program, của Dr. Susan Heitler, Power of Two và cuốn From Conflict to Resolution, của Dr. Robert F. Scuka, Dr. William J. Nordling, Dr. Bernard G. Guerney, Jr., Couples’ Relationship Enhancement Program.
Giáo tŕnh không cố định mà luôn luôn được bổ khuyết, thay đổi với những khám phá mới.
2. Nhân viên: Những nhân viên nằm trong chương tŕnh và phụ trách các khoá huấn luyện phải được PREP huấn luyện và cấp chứng chỉ. Những nhân viên này tiếp tục được huấn luyện qua những khoá huấn luyện đặc biệt tại địa phương và qua “web conference”. Họ cũng được gửi đi tu nghiệp qua SmartMarriage Conference toàn quốc. Mỗi năm “Conference” này tụ tập khoảng 3,000 chuyên viên gồm các nhà khảo cứu, tâm lư gia, chuyên viên về hôn nhân gia đ́nh. Họ chia sẻ những khám phá mới, những vấn nạn và giải đáp mới và hàng chục những bài tham luận của nhiều tác giả, hằng trăm khoá huấn luyện về các chương tŕnh hôn nhân nổi tiếng tại Mỹ; hàng trăm những khoá hội thảo khác về các vấn đề khác nhau liên quan tới hôn nhân cùng với cả ngàn cuốn sách, CD mới cũ về vấn đề cũng như giải pháp cho hôn nhân. Có thể nói đây là một hội tụ lớn nhất mỗi năm về hôn nhân để thể hiện sự quan tâm của người Mỹ về vấn đề hôn nhân mà họ coi như là tế bào đầu tiên của gia đ́nh và gia đ́nh là đơn vị căn bản của xă hội.
“Hôn nhân êm ấm, cuộc sống an vui, gia đ́nh hạnh phúc!”
Người viết chỉ tả được bấy nhiêu những nét hay, nét đẹp của chương tŕnh. Vậy xin mời bạn đến tận nơi mà coi để được mắt thấy tai nghe. Chương Tŕnh được thực hiện tại những địa điểm sau đây: Atlanta, GA: 770-458-7600; Camden, NJ: 856-486-7770; Houston, TX: 281-530-6888; Orange County, CA: 714-775-2214; Philadelphia, PA: 215-334-1500; St. Louis, MS: 314-772-0454; Falls Church, VA: 703-538-2190.
Mạch Sống Số 61 - 08/07
Mạch Sống Online
